به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، رضا سلطانعلی‌زاده با اشاره به فرآیند ساخت تجهیز حفاری هدایت‌پذیر دورانی  (RSS)  عنوان کرد: دستگاه RSS دارای پیچیدگی‌های فناورانه بسیار زیادی است و تجهیزات آن نیز باید به گونه‌ای در کنار هم قرار گیرند که مواد نفتی، آب و گاز و جامدات موجود در مواد نفتی تاثیری بر روی تجهیزات مورد استفاده نگذارد. پیچیدگی‌های فناورانه این تجهیز موجب شده تا دانش فنی ساخت این تجهیزات در دنیا تنها در اختیار سه کشور باشد که با ساخت این تجهیز پیشرفته، ایران هم در جمع چهار کشور دارنده فناوری ساخت آن قرار می‌گیرد.

 در دی ماه 1401 در راستای اهداف معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری مبنی بر رفع نیازهای فناورانه دستگاه‌ها و تکمیل زنجیره‌های ارزش صنایع با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان و لزوم توسعه بازار این شرکت‌ها، عناوین و محورهایی را که می توانستیم با استفاده از علم و فناوری در حوزه وزارت نفت و شرکت‌های تابعه همکاری کنیم، شناسایی کردیم که 23 پروژه احصا شد و در نهایت هفت موضوع تبدیل به یک توافق‌نامه همکاری با هدف ساخت تجهیزات و فناوری‌‌های گلوگاهی صنعت نفت شد که با حضور وزیر نفت و معاون علمی رییس‌جمهور در نوزدهم بهمن‌ماه سال گذشته به امضا رسید.

وی با اشاره به این‌که اکنون با امضای قرارداد ساخت RSS، پنجمین موضوع از نیازهای گلوگاهی صنعت نفت نیز در مسیر تحقق قرار گرفته است، افزود: یکی از موضوعات بسیار جذاب که و فناوری بالایی داشت و از نیازهای گلوگاهی صنعت نفت به شمار می‌رفت، تجهیز حفاری دورانی هدایت‌پذیر یا RSS بود که با توانمندی شرکت دانش‌بنیان رایا انرژی و حمایت معاونت علمی، در مسیر ساخت قرار گرفته و شرکت ملی نفت، بهره‌وری از فناوری و تولید دانش‌بنیان این شرکت را به مدت 10 سال تضمین کرده است.

سلطانعلی زاده افزود: تلاش کردیم در انتخاب موضوعات دقت بالایی صورت بگیرد و شاهد شکل‌گیری همکاری در حوزه‌هایی باشیم که هم آینده حوزه نفت و هم آینده دانش‌بنیان‌ها را تضمین کند. به طوری که ابعاد فناورانه قوی و ابعاد اقتصادی روشنی داشته باشد.

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور تصریح کرد: پس از تعریف پروژه‌ها و مشخص شدن ابعاد آن‌ها، سطوح و پیچیدگی‌های فناورانه این طرح‌ها تبیین شد و آینده بازار این محصولات در داخل و خارج کشور مورد بررسی قرار گرفت. یکی از بزرگ‌ترین بررسی‌هایی که خیلی از ما وقت گرفت، شناسایی شبکه‌ای از توانمندانی بود که بتوانند این کار را انجام دهند؛ بر همین اساس به تمامی دانشگاه‌های کشور، پارک‌های علم و فناوری، شرکت‌های صنعتی، بازرگانی و دانش‌بنیان فراخوان داده شد و طی این فراخوان به هفت شرکت رسیدیم که می‌توانستند در دستیابی به این محصول به ما کمک کنند.

وی با بیان این‌که در تمامی هفت حوزه یادشده فراخوان‌هایی به سراسر کشور ارسال شد تا مجموعه‌های دارای ظرفیت و توانمندی مورد شناسایی قرار بگیرند، ادامه داد: یکی از این طرح‌ها، فناوری لوله مغزی سیار (Coiled tubing‎) بود که یکی از اقلام گلوگاهی شرکت ملی نفت و زیرمجموعه‌هایش به شمار می‌رود. خردادماه سال جاری، فراخوان اجرای این طرح منتشر شد که طی آن، هشت تیم شناسایی شدند که با برگزاری چهار جلسه، به سه تیم رسیدیم  که به زعم متخصصان می‌توانستند این طرح را اجرا کنند و در نهایت دو تیمی که می‌توانند این کار را پیش ببرند یک شرکت دانش بنیان و‌ جهاد دانشگاهی شریف هستند.

سلطانعلی زاده افزود: در حوزه mini-LNG به 10 تیم رسیدیم که در میان آن‌ها نام شرکت‌های بزرگ صنعتی هم هستند و طی هفته های آینده شرکت‌های منتخب این فناوری نیز معرفی خواهند شد. قرار شده است یکی از شرکت‌های صنعتی به این طرح پیوند بخورد و یکی از پروژه‌ها با عمق بومی‌سازی بیش‌تر به یک شرکت خصولتی واگذار شود.

وی با بیان این‌که تجهیز حفاری هدایت شونده دورانی یکی از موضوعات بسیار مهم و چالش برانگیز بود که تصور می‌کردیم شاید کسی در این پروژه کمک کننده نباشد، عنوان کرد: فروردین ماه سال جاری فراخوان این پروژه کلید خورد و چهار ماه تمدید شد تا تیم های بهتری شناسایی شوند. هفت تیم عمدتا در چهار مرحله در حوزه های فنی بررسی شدند. عمده شرکت‌ها از شرکت هایی برآمده از حوزه بودند که به عمق این فناوری آشنایی داشتند. در ادامه سه تیم با نظر هیئت داوران انتخاب شدند و در نهایت شرکت مهندسی و ابزار دقیق رایاانرژی به عنوان برگزیده  انتخاب شد و حتی برای این که این پروژه بهتر پیش برود، دو شرکت نیز به رایاانرژی وصل شدند تا ریسک‌های پروژه و زمان انجام آن کاهش بیابد.

سلطانعلی زاده، با اشاره به سابقه و توانمندی شرکت دانش‌بنیان رایاانرژی در حوزه RSS گفت: این شرکت دانش‌بنیان به مدت بیش از یک دهه است که در صنعت حفاری، نفت و گاز فعالیت دارد و در زمینه ساخت تجیزات حفاری دورانی هدایت پذیر RSS)) تجربه‌های خوبی دارد.

وی، رسیدن به مرحله آغاز پروژه RSS را یکی از مهم‌ترین گام‌ها در مسیر تحقق نیازهای گلوگاهی صنعت نفت دانست و افزود: این دستاورد، ماحصل کمیته و همکاران معاونت علمی، وزارت نفت و کارگروه‌های تخصصی با حمایت بسیار خوب شرکت ملی نفت است و امید می‌رود در آینده شاهد دست‌یابی به فناوری‌های پیشرفته در سایر موضوعات و حوزه‌های صنعت باشیم.

#24