اینترنت اشیا علم جدیدی نیست و سال‌ها است در دنیا به عنوان یکی از فناوری‌های کاربردی در توسعه صنایع و فناوری‌های نقش آفرینی می کند. این علم با ایجاد شبکه‌ای از ابزارها به بشر کمک می کند تا با سرعت و سهولت بیشتری کار خود را پیش ببرد.

کشاورزی، سلامت، آموزش، پزشکی، حمل‌ونقل، نساجی و غیره از جمله صنایع برخوردار از مزایای این فناوری هستند و کارآمدی خود را ارتقا داده‌اند. در این نوع از فناوری همه اشیا در هم تنیده می‌شوند و در قالب یک شبکه، اطلاعات و داده‌ها را در دسترس قرار می‌دهند. هر شی‌ای در اطراف ما پتانسیل این را دارد که به اینترنت متصل شود و رفتار ما با خودش را برنامه‌ریزی کند.

به همین دلیل صنایع به سمت استفاده از این فناوری حرکت کرده‌اند تا بهره‌وری خود را افزایش دهند. این فناوری به مجموعه‌های صنعتی کمک می کند تا در کنار صرفه جویی در زمان و هزینه‌ها، تولید محصولات و ارائه خدمات خود و ایمنی فضای کار و دستگاه‌ها را ارتقا دهند. 

شبکه‌های اینترنت اشیا صنعتی که تجهیزات هوشمند را به یکدیگر متصل کرده‌اند، باعث می شوند تا داده‌ها بین تمامی بخش‌ها از جمله افراد، کارخانه و غیره تبادل شود. مدیران بخش‌های صنعتی می‌توانند به کمک اینترنت اشیا صنعتی بر چگونگی انجام و پیشرفت فعالیت های شرکت خود نظارت داشته باشند. این کار آنها را در اتخاذ تدابیر درست مدیریتی یاری می‌کند.

اینترنت اشیا در ایران نیز جایگاه خود را به تدریج یافته است و امروز صنایع برای در اختیار داشتن و استفاده از این فناوری ترغیب شده‌اند. شرکت‌های دانش‌بنیان نیز با ورود به این عرصه زیرساخت‌های فناورانه توسعه آن را فراهم کرده‌اند.

ایران و دانش اینترنت اشیا

ایران بیستمین کشور در دنیا است که به دارندگان فناوری اینترنت اشیا پیوسته است. این مفهوم برای نخستین بار توسط یکی از کارآفرینان و توسعه دهندگان حوزه اینترنت مطرح شد و از آن زمان تاکنون با سرعت بالایی در حال توسعه یافتن است و امروز عددی بیش از 160 شرکت دانش بنیان در این حوزه فعالیت می کنند. بر اساس پیش بینی های صورت گرفته شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند سهم ایران از بازار دو تریلیون دلاری اینترنت اشیا را بالا ببرند و برمبنای پیش‌بینی ها تا ١٠ سال آینده این بازار را به چهار تا ١١ تریلیون دلار برسانند.

فناوری اینترنت اشیا با تلاش فعالان این حوزه بومی‌سازی شده و فناوران ایرانی در آن نقش پررنگی را بازی خواهند کرد و ازاین رو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه شناسایی و حمایت از این شرکت ها را دردستور کار قرار داد تا آنها را زیر یک سقف مشترک جمع کند، بازیگرانی که هر کدام نقشی موثر در توسعه این زیست‌بوم دارند.

توسعه صنعت نساجی با کمک اینترنت اشیا

به طور مثال شرکتی دانش‌بنیان به حوزه اینترنت اشیا و ارتباط آن با صنعت نساجی برآمد و توانست این حوزه را در کشور به سمت این فناوری سوق دهد. این مجموعه با تولید دستگاه کنترل از راه دور صنایع به یاری صنعت نساجی آمد و بهره وری آن را بالا برد.

 این محصول توسط شرکت بامداد ایده و فناوری آراز توسعه یافته است و این امکان را بوجود آورده که دستگاه های مختلف در صنایع نساجی برای مثال اگر یک کیلومتر با یکدیگر فاصله دارند، به یکدیگر متصل شوند و مدیریت فرآیند تسهیل شود.

دستگاه های مختلف بواسطه مودم به یکدیگر وصل می شوند و یک شبکه کنترل در کارخانه ایجاد می شود که از طریق آن شبکه مجموعه مدیریت می شود. بهره گیری از اینترنت اشیا این فرصت را ایجاد می‌کند تا در سیستم قطعی ایجاد نشود و اطلاعات نیز مفقود نشوند.

مجموعه دستگاه کنترل از راه دور، هزینه مدیرت مجموعه را به شدت کاهش می دهد و این امر سبب شده تا نظر مشتریان خارجی را نیز جلب کند و رویه صادرات دستگاه کنترل از راه دور با استفاده از اینترنت اشیا در دستور کار قرار گیرد. دستگاه کنترل از راه دور با وجود داشتن پشتیبانی، یک پنجم نمونه خارجی قیمت دارد.

فناوری اینترنت اشیا به رونق کسب و کارهای صنعتی منجر می شود و سرعت تغییرات را در بنگاه‌های اقتصادی بالا می برد. آمارها حاکی از این است که کسب و کارهایی که از اینترنت اشیا در زیرساخت‌های خود استفاده می کنند، بطور چشمگیری در زمینه های همچون امنیت، بهره‌وری و همچنین سودآوری، رشد داشته‌اند.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23