با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی؛
پیکره تاریخی متون نثر زبان فارسی تهیه شد
از آن جایی که تا کنون برای متون نثر کلاسیک زبان فارسی هیچ پیکرهای تهیه نشده است، طرحی با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی در این راستا انجام شد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، این روزها کمتر کسی از اهمیت رایانه و نقش آن در زندگی انسان غافل است در زبان شناسی نیز نقش آن بیش از پیش روشن شده است.گرچه در گذشته، بسیاری از زبان شناسان بر اهمیت پیکره زبانی در بیشتر بررسی هایشان تأکید کرده اند، اما در دوران جدید است که تکیه بر داده های واقعی زبانی به صورت گسترده ای رواج یافته و شرط اساسی بسیاری از پژوهش های نظری و کاربردی مانند گویش شناسی، دستور نویسی، سازماندهی، تنظیم و تفکیک، جستجو و دستیابی سریع داده های زبانی شده است.
از این رو، افق های تازه ای در برابر پژوهندگان گشوده و باعث پیدایش شاخه ای تخصصی در حوزه زبان شناسی رایانه ای شده است. این شاخه، با نام "زبان شناسی پیکره ای" در آخرین دهه های قرن بیستم ایجاد شد و در همین زمان کوتاه تبدیل به یکی از فعال ترین و پرکاربردترین زمینه ها شده است. پیکرۀ زبانی عبارت است از مجموعه ای از متن های نوشتاری یا گفتاری آوانویسی شده که می توان در توصیف و تحلیل زبان از آن بهره گرفت. پیکره ها مجموعهای از نمونههای زبان طبیعی هستند که به طریقۀ الکترونیکی ذخیره شدهاند. پیکره میتواند از متون کامل و گزیدههایی بسیار طولانی از متون کامل تشکیل شده باشد.
بنابراین با توجه به موضوعات ذکر شده امروزه ضرورت تهیۀ پیکرهها در پژوهشهای کاربردی مانند فرهنگ نویسی،آموزش زبان دوم، دستور نویسی روشن است. پس از آن جایی که تا کنون برای متون نثر کلاسیک زبان فارسی هیچ پیکرهای تهیه نشده است، طرحی با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی با عنوان "طرحی برای تهیۀ پیکرۀ تاریخی متون نثر زبان فارسی از قرن چهارم تا چهاردهم(بررسی ویژه:قرن 5 تا 7)" در ارتباط با موضوعات در ارتباط به موضوعات فوق انجام شده است ، ضرورت انجام این تحقیق بیش از پیش است و این خود گامی بزرگ در راستای استفاده از فناوریهای جدید برای زبان فارسی است.
از آنجا که زبان فارسی مفهومی بسیار وسیع دارد و میتواند در برگیرندۀ همه گونههای گفتاری، نوشتاری، سبكی و كاربردی این زبان در همۀ دورانهای تحول آن باشد. در این پیکره، متون نثرتاریخی زبان فارسی و گونۀ نوشتاری آن برگزیده میشود. این گستره به طور قراردادی، از قرن چهارم تا چهاردهم هجری را دربردارد که شامل بسیاری از گونه های سبکی و زبانی است.
بنابراین، با توجه به ارتباط دو رشتۀ ادبیات و علم زبان شناسی و رشد روزافزون کاربرد رایانهها و رشتههای مرتبط از جمله زبانشناسی پیکرهای، لازم است که این علم در به روز شدن و تسهیل دسترسی به داده های ادبی یاری رسان باشد تا آن جا که بررسیها نشان میدهد، پیکره ای که تمام متون آن تاریخی بوده و به بررسی تحول زبان فارسی در ادوار مختلف بپردازد، وجود ندارد و بیشتر پیکرهها از متون فارسی معاصر یا گفتار روزمره بوده است. حال آنکه برای بسیاری از زبانها از جمله انگلیسی پیکرههای متعدد تاریخی با برچسبهای مختلف و دورههای زمانی متفاوت وجود دارد. چه بسیاری از پایاننامههای رشتههای زبان و ادبیات فارسی به تصحیح نسخههای کهن اختصاص دارد و در این راه مقایسه ویژگیهای زبانی دوران مختلف، کاربرد واژهها در بافتهای گوناگون و بسامد آنها نقشی اساسی دارند. علاوه بر صرف زمان و هزینه طولانی در این کار،امکان اشتباه و عدم اصالت نسخه به دلیل دستی بودن محاسبات وجود دارد.سالیان سال این روند ادامه داشته و تا کنون نیز ادامه دارد.لذا لزوم تهیۀ چنین پیکرهای بیش از گذشته احساس میشود.
انتهای پیام/25
Send to friends