مستند مستند «گل‌فشان، جوش و خروش زمین»، سومین قسمت از مجموعه مستندهای رخساره زمین است که با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به معرفی جاذبه‌ها و ظرفیت‌‌های نهفته زمین‌گردشگری کشورمان می‌پردازد.

در سومین قسمت از این مجموعه مستند به معرفی پدیده زمین‌شناسی «گل‌فشان» استان گلستان پرداخته شده است.

معرفی بهشت زمین‌شناسی جهان با کمک فناوری

کامبیز مهدی‌زاده مدیر طرح توسعه نوآوری‌ها و فناوری‌های حوزه زمین‌شناسی، معدن و صنایع معدنی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این رویداد با بیان این‌که آینده را فناوری‌ها خواهند ساخت نه بشکه‌های نفتی عنوان کرد: برای معرفی جاذبه‌های زمین گردشگری و ژئوتوریسم ایران باید گام‌های زیادی برداشته شود. ایران بهشت زمین‌شناسی جهان است اما قدر این موهبت را ندانسته‌ایم.

وی با تاکید بر طرح‌ریزی برنامه‌های جدی زمین گردشگری به صورت مدون گفت: معاونت علمی و فناروی ریاست جمهوری نخستین سازمانی بود که در این راه گام گذاشت و به لطف خدا موفق هم بوده است. با تکیه بر فناوری و نوآوری، امروز میراث زمین شناختی ایران را به دنیا معرفی کردیم.

پدیده‌ای جذاب و دارای ظرفیت‌های زمین‌گردشگری

گل‌فشان پدیده‌ای طبیعی است که طی آن گل و لای از زیر زمین به شکل چشمه‌وار به سطح زمین می‌رسد و ممکن است از یک یا چند دهانه تشکیل شده باشد و به طور مداوم گل سرد از آن به خارج پرتاب می شود.

 مهدی‌زاده با بیان این توضیح، هدف از معرفی پدیده گل‌فشان را معرفی ظرفیت‌های منحصر به فرد کشورمان در این پدیده زمین‌شناختی دانست و افزود:  در ایران عزیز ما علاوه بر شمال کشور در استان سیستان و بلوچستان در شهرستان کنارک گل‌فشان زیبایی داریم.

مدیر طرح توسعه فناوری‌های زمین شناسی و معدن ادامه داد: در این مستند، برای نخستین بار گل‌فشان‌های زیبای استان گلستان را که در منطقه بی نظیر است را به تصویر بکشیم و بر خلاف اینکه اظهار می شد این گلفشان ها خاموش اند، نشان دادیم که تمامی گل‌فشان‌های استان گلستان فعال‌اند.

ضرورت توسعه فناوری اکتشاف در عمق

مشاور معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری پیشرفت فناوری‌ زمین‌شناسی و ارزش آفرینی این حوزه را نیازمند روش‌های روزآمد اکتشافی دانست و افزود: دنیا از اکتشافات معدنی روباز و سطحی به سمت عمق حرکت کرده است. در حالی‌که عمق پوشش اکتشاف در دنیا 79 تا 100 متر، اما این عدد برای ایران یک تا 5 متر است.

وی با بیان این‌که دنیا از معادن روباز به سمت اکتشافات معادن زیر زمینی حرکت کرده و ما نیز باید به سوی این فناروی جرکت جدی داشته باشیم، افزود: 50 تا 72 درصد معادن در عمق 100 تا 200 متری قرار دارد، این به چه معناست

مدیر طرح توسعه فناوری‌های زمین‌شناسی و معدن، توجه به فناوری‌های نوظهور را راه‌کاری برای کاهش ذخایر موجود معدنی دانست و افزود: باید روند تحول جدیدی با استفاده از فناوری و نوآوری در کشف ذخایر بزرگ معدنی ایجاد کنیم وباید به سمت استفاده از ابزارهای جدید اکتشافی و اکتشاف سیستماتیک حرکت کنیم.

مهدی‌زاده ایجاد جذابیت در بخش اقتصادی زمین‌شناسی و معدن را یکی از راه‌های توسعه این فناوری دانست و گفت: این کار پیچیدگی علمی و فنی خود را داشته و نیازمند تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است. ابزار و فناوری که در زمین پیشروی می‌کندباید با توجه به پروژه‌های بزرگ‌مقیاس، به سوی جلو حرکت کنیم.

مشاور معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری ادامه داد: باید به سوی توسعه فناوری‌های اکتشاف در عمق، استفاده از باطله‌های معدنی، استحصال عناصر نادر خاکی و زمین‌شناسی دریایی حرکت کنیم تا بتوانیم جایگاه واقعی ایران را در این حوزه بشناسانیم.

مدیر طرح توسعه فناوری‌های زمین شناسی و معدن معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با تاکید بر این‌که چرخ صنعت هسته‌ای و نفت با زمین‌شناسی به حرکت در می‌آید ادامه داد: باید به این علم توجه کنیم چراکه اگر امروز باریت و بنتونیت نداشتیم صنعت نفت ما ناتوان بود و بسیاری از صنایع و فناوری‌های دیگر نیز به زمین‌شناسی وابستگی دارد.

توجه به اهمیت باطله‌های معدنی

تا چند سال پیش، باطله‌های معدنی صرفاً فضا اشغال می‌کرد و منجر به آسیب‌های زیست محیطی می‌شد، امروز اما باطله‌های معدنی با کاهش عیار معادن و بهبود فناوری استخراج و فراوری حکم الماس‌های خفته و طلا را دارند. مهدی زاده با بیان این اهمیت ادامه داد: یکی از مهم‌ترین اقدامات کشورهای توسعه یافته گسترش فناوری بازیافت و استفاده مجدد از مواد معدنی و حیاتی است و آغاز استخراج لیتیم در صحرای کالیفرنیا و پروژه‌های عناصر نادر خاکی در کلرادو و نوادا با همین هدف انجام شده است.

«عناصر نادر خاکی» وپیشرفت فناورانه در زمین‌شناسی و معدن

شانزدهم ژانویه سال جاری، جزئیات همکاری بین 4 کشور ژاپن، امریکا، استرالیا و هند در رابطه با مشارکت در زمینه عناصر نادر خاکی و قطع وابستگی به چین فاش شد. بر همین اساس، مدیر طرح توسعه فناوری‌های زمین‌شناسی و معدن با تاکید بر این‌که آینده ایران در گرو توجه به عناصر نادر خاکی است افزود: آینده را عناصر نادر خاکی نه شعارها و وعده‌ها می‌سازد و  در اهمیت این عناصر باید گفت ایالات متحده 35 ماده معدنی از چین تامین می کند که 14 مورد از آن وابستگی کامل به چین دارد.

وی با بیان این‌که در جنگ تجاری چین و آمریکا، عناصر نادر خاکی یک مزیت رقابتی است، افزود: بعد از چین بزرگترین تولید کننده عناصر نادر خاکی استرالیا است، روسیه، هند و برزیل نیز در این صنعت پیشتاز هستند. کشور ما نیز با بهره‌گیری از این ظرفیت خارق‌العاده باید به سوی توسعه فناوری استحصال عناصر نادر خاکی حرکت کند.

معرفی جاذبه‌های زمین گردشگری ایران

سلسله مستندهای رخساره زمین، با هدف ترویج و معرفی جاذبه‌های ناشناخته ایران در حوزه زمین‌گردشگری، توسعه فناوری‌های این حوزه و خلق ارزش افزوده و اشتغال از این ظرفیت‌ها با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تولید و رونمایی می‌شود.

سومین مجموعه از این مستندها، به معرفی جاذبه زمین‌شناختی گل‌فشان‌های استان گلستان اختصاص داشت که صبح امروز با حضور کامبیز مهدی‌زاده مدیر طرح توسعه فناوری‌ زمین‌شناسی و معدن معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ابراهیم کریمی معاون استاندار گلستان و جمعی از کارشناسان و متخصصان این حوزه رونمایی شد.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/24