سیری تازه در زندگی بشر
علوم و فناوری‌های شناختی که در چند دهه اخیر مورد توجه دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی برتر دنیا قرار گرفته است می‌رود تا در قرن حاضر تحولات مهمی را در قلمرو علم و فناوری و در زندگی بشر رقم زند. پیشبینی می‌شود علوم و فناوری‌های شناختی با مطالعه کارکردهای شناختی ذهن/ مغز و سازوکارهای آن بتواند در معالجه بیماری‌های روانی و آسیب‌های شناختی راهکارهای جدیدی را مبتنی بر عملکرد مغز ارائه دهد. نگاه به رفتارهای فردی و پدیده‌های اجتماعی را تغییر دهد، راهکارهای تقویت کارکردهای شناختی انسان را فراهم سازد و برگرفته از سازمان ذهن و مغز به تولید سامانه‌های مصنوعی هوشمند رقیب انسان بپردازد و مهمتر از همه آموزش و پرورش، رسانه‌های جمعی و خلاصه هر چه با ذهن و مغز سروکار دارد را تحت تأثیر قرار دهد.
به همین دلیل سرمایه‌گذاری فراوانی در کشورهای پیشتاز در زمینه مطالعات شناختی انجام گرفته است و کشورها تلاش می‌کنند در رقابت با رقبای خود سریع‌تر به اسرار مغز و راه‌های استفاده از دانش شناختی دست یابند. نمونه آن دو پروژه بزرگ چند میلیارد دلاری برای مطالعه مغز و نقشه‌برداری آن در آمریکا و اروپاست که تحت عنوان کانکتومیکز بعد از پروژه تأثیرگذار ژنومیکز در دستور کار دانشگاه‌های برتر و مؤسسات مطالعه مغز و شناخت قرار گرفته است تا نقشه جامع این ودیعه الهی که پیچیده‌ترین مخلوق خداوند است به دست آید.
خوشبختانه در کشور ما هم با تصویب سند راهبردی توسعه علوم و فناوری شناختی و شناسایی آن به عنوان اولویت الف نقشه جامع علمی کشور گام‌های قابل ملاحظه‌ای برای توسعه این دانش و فناوری برداشته شده است که از جمله تأسیس ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی و فناوری، تصویب برنامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری در وزارت علوم، حمایت از انجام تحقیقات
شناختی در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی برتر ایران و تأسیس آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز برای مطالعات شناختی است.
با ارائه علوم شناختی در دانشگاه‌های کشور دانشجویان مستعد علاقه وافری به این دا نش نوین نشان داده‌اند و بعضاً به این حوزه مهاجرت کرده‌اند. اساتید نیز پروژه‌هایی را با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی در دست اجرا دارند که در لبه علم و فناوری قرار دارد.
در سطح جامعه نیز آگاهی نسبت به ذهن و مغز رو به افزایش است و تأسیس کلینیک‌های ارائه خدمات شناختی به افراد در دستور کار قرار دارد.
*مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در حوزه علوم شناختی
پایان پیام/25
Send to friends