چهل و هشتمین جلسه کارگروه شرکت‌های دانش ‏بنیان ستاد با حضور امیرعلی حمیدیه دبیر و حسین سلطانی نژاد مدیر فناوری، تجاری سازی و بازار ستاد توسعه علوم و فناوری‌ سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، با حضور بیش از 40 نفر از نمایندگان شرکت‎ها و مراکز تحقیقاتی فعال در حوزه سلول ‏های بنیادی و پزشکی بازساختی و متخصصین علاقه مند به این حوزه برگزار شد.

در این نشست به منظور دریافت حمایت های مادی و معنوی از ستاد، فناوران از شرکت های مختلف 14 طرح فناورانه ارائه کردند.

معرفی محصولات و خدمات فناورانه سلول‌های بنیادی

در این نشست ابتدا کارگر از شرکت پارس هیوا دارو به ارائه طرح تولید نیمه ‌صنعتی ماده موثره دارویی سیکلوفسفامید مونو هیدرات در بیماران دریافت کننده پیوند سلول‌های بنیادی خون ساز و مبتلایان سرطان پرداخت. توجه به اهمیت این داروی راهبردی، پراهمیت و کارامد در درمان سرطان و پیوند سلول های بنیادی خون ساز و همچنین نیاز جدی بیماران ایرانی، تولید بومی این ماده مؤثره داروئی در رفع وابستگی کشور کاملا ضروری است. بنابراین ایجاد دانش بومی تولید نیمه صنعتی ماده موثره دارویی سیکلوفسفامید هدف قرار گرفته است.

در ادامه طوسی زاده از شرکت تحقیقات علوم ملکولی یاخته فناور اصفهان به ارائه طرح با عنوان «تولید کیت تشخیص پارگی کیسه آب جنینی» پرداخت. امروزه اکثر سقط جنین‌ها به دلیل پارگی کیسه آب جنین و به دنبال آن عفونت‌های شدید رخ می‌دهد و بخاطر قیمت بالای این محصول بیمار نمی‌تواند خریداری کند و سونوگرافی هم حجم کم را از ابریزش نمی‌تواند تشخیص دهد و نیز با توجه به این‌که این محصول فقط توسط کشور آمریکا تولید و به قیمت بالا عرضه می‌شود بنابراین تولید این محصول می‌تواند در به‌دست آوردن این درصد در مسیر تحقق است. تخمین زده شده است میزان مصرف این کیت در ایران سالانه 3میلیون عدد است و در صورت جلوگیری از واردات محصول مشابه آمریکایی میزان آن دو برابر افزایش می‌یابد.

پس از آن آذرپیرا از شرکت دانش فن آوران پارس پیوند به ارائه طرح «طراحی و ساخت ستون‌های نانوفناورانه با ساختار چارچوب‌های آلی- فلزی و با قابلیت سطح تنظیم شده ایمونوافینیتی جهت استخراج و تخلیص اگزوزم با خاصیت خلوص و راندمان بسیار بالا» پرداخت.

اهدف کاربردی عبارت است از ساخت و تولید آزمایشگاهی و سپس انبوه ستون‌های ایمونوافینیتی جهت استخراج و تخلیص اگزوزم سریع با خاصیت درجه بالینی کلینیکی و خلوص و راندمان بالا برای رفع رسوب ناخالصی و آلودگی‌های دیگر در کیت‌های استخراج اگزوزم، از ستون‌های ایمونوافینیتی برای تخلیص اگزوزم در مایعات مختلف استفاده شود.

ستون‌ها حاوی قابلیت تغییر و استفاده از آنتی‌بادی اختصاصی مختلف را داشته باشد. قابلیت جداسازی مقادیر بسیار کم با راندمان بالا و خلوص بالای اگزوزم در زمان کم را دارا باشد.

همچنین عباس‏‌زاده از شرکت آریانا رایان به ارائه طرح «راه اندازی زنجیره تولید کرم های بیولوژیک مشتق از سلول های بنیادی  جهت مصارف آرایشی بهداشتی و دارویی» پرداخت. در منطقه خاورمیانه، فقط ایران و ترکیه از نظر توانمندی در حوزه تولید محصولات آرایشی و بهداشتی حرفی برای گفتن دارند.ایران از نظر تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان، ترکیبات و اسانس‌ها، سطح علم در حوزه شیمی و داروسازی در وضعیت بهتری قرار دارد و با تجهیز و به‌روز رسانی ماشین‌الات تولید و بسته‌بندی، می‌تواند سطح و حجم تولیدات را ارتقا دهد و بازار شرکت‌های اطراف را به دست آوریم به شرط آن ‌که مکانیزم‌های لازم وجود داشته باش.به منظور استفاده از تولیدات داخلی باکیفیت که دارای منشا بیولوژیک باشند و در عین حال از نظر تامین مواد اولیه که دارای خاصیت آرایشی و بهداشتی باشند این طرح مورد نظر قرار گرفت.

پس از آن شهابی مدیرعامل شرکت آلما ژن فراتجهیز به ارائه دو طرح «دستگاه اتوماتیک رنگ آمیزی لام» و  «دستگاه سیتولوژی بر پایه مایع به همراه فیلتر» را ارائه کرد. در سال های اخیر رویکرد استفاده از دستگاه های تمام اتوماتیک برای رنگ آمیزی لام های مختلف گسترش ویژه ای یافته است.

این دستگاه بصورت تمام اتوماتیک با صرف هزینه و زمان اندک قادر است انواع لام های مختلف هماتولوژی، پاتولوژی و میکروبیولوژی را رنگ آمیزی نماید. همچنین دستگاه سیتولوژی بر پایه مایع حساسیت و اختصاصیت تست غربالگری پاپ اسمیر را افزایش داده و با حذف موارد منفی کاذب به تشخیص آسان و دقیق تر سرطان دهانه رحم کمک می کند. از سوی دیگر با طراحی دو فیلتر مجزا برای دستگاه مورد نظر، امکان بررسی سایر مایعات بدن (ادرار، بزاق، مایه پلور، نمونه BAL) نیز فراهم آورده شده است.

طرح «طراحی، توسعه و تولید ظروف کشت سلول و بافت» توسط دکتر عبداللهی از شرکت آرکا پژوهان ارائه شد. امروزه با توسعه درمان های نوین ظروف کشت سلول کاربردهای گسترده ای پیدا کرده اند که غیر قابل جایگزین می باشد از این‌رو این ظروف بدل به یک کالای راهبردی در حوزه درمان شده است. بر این اساس هدف این پروژه تولیدی تحقیقاتی؛ طراحی، توسعه و در نهایت تولید ظروف کشت سلول است.

 در ادامه فروغی از شرکت مهندسی محیط کشت سیوان به ارائه طرح با عنوان «تولید محیط کشت پودری سلولی و میکروبی» پرداخت. هدف اصلی این پروژه بی نیاز کردن کشور از واردات ماده اولیه شرکت های داروسازی زیست‌فناوری که همان محیط کشت و خوراک های سلولی است. محصولات تولیدی شرکت سیوان می تواند به طور کامل نیاز کشور را از این مواد برطرف کند. با گسترش و توسعه این طرح، شرکت سیوان پتانسیل تولید و صادرات محصولات خود را به کشورهای دیگر خواهد داشت که این امر موجب ارز‌آوری چشمگیر و پیشرفت صنایع داخلی خواهد شد.

پس از آن مهاجری مدیرعامل شرکت فناوری نانودارو البرز به ارائه طرح «پانسمان نوین حاوی دارو» را ارائه کرد. پانسمان نانوالیاف تولیدی مؤثر در انواع زخم های سوختگی، جراحی، دیابتی و فشاری بدون حفره و بدون عفونت کاربرد دارد. این پانسمان ضد التهاب بوده و از باقی ماندن جای اسکار جلوگیری کرده و به دلیل ساختار متخلخل و دارو رسانی مؤثر، سرعت ترمیم زخم را افزایش می‎دهد.

همچنین واثقی دودوران از شرکت رادین پژوه پارس آزما به ارائه طرح «تراشه میکروفلوئیدیک جداسازی اسپرم متحرک بدون نیاز به سانتریفیوژ» پرداخت. یوپرم، یک محصول دانش بنیان در حوزه درمان ناباروری می‌باشد که هدف آن بهبود نتایج درمانی در مراکز ناباروری بوده و برای این امر از فناوری میکروفلوئیدیک استفاده می‌کند.

در ادامه منصوری به نمایندگی مرکز تحقیقات ناباروری دانشگاه علوم پزشکی شیراز به ارائه طرح با عنوان " طراحی و ساخت سیمولاتور جراحی abnormal placentation جهت پیشگیری ازمورتالیتی وموربیدیتی مرتبط با تولیدمثل وباروری " پرداخت. با به‌کارگیری وسیله مورد نظر درخصوص طراحی و ساخت سیمولاتور جراحی abnormal placentation  جهت پیشگیری ازمورتالیتی وموربیدیتی مرتبط با تولیدمثل وباروری، می توان گام های موثری در تقویت آموزش پزشکی و توسعه اجرای کاربردی وعملیاتی این جراحی در دوران کرونا وپساکرونا برداشت ومزایای ذیل را درپیش خواهد داشت.

پس از آن دلیرژ مدیرعامل شرکت آروین پادتن به ارائه طرح «ایمونوتراپی بیماران مبتلا به سرطان پستان با استفاده از نانوذرات تزئین شده با آنتی بادی منوکلونال ضد CD40 در کارآزمائی بالینی مرحله I با هدف بهبود سلامت مادر و کودک» را ارائه کرد. سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان در زنان می باشد. یک روش موثر برای درمان سرطان, استفاده از نانوذرات به عنوان حامل آنتی‌ژن‌های توموری و ادجوانت های محرک ایمنی، جهت عرضه مستقیم به سلول¬های دندریتیک در داخل بدن است.

با توجه به اینکه بعد از ورود نانوذرات به داخل بدن ممکن است توسط سایر سلولهای بدن نیز جذب شوند, نیاز به هدف گیری اختصاصی نانوذرات به سلولهای دندریتیک می-باشد. یک استراتژی جدید, نشان دار کردن نانوذرات توسط لیگاندهای طبیعی برای گیرنده های اندوسیتیک سلولهای دندریتیک, مانند گیرنده CD40 است.

در ادامه سلیمانی به نمایندگی از شرکت سایا آتی ژنبه ارائه طرح با عنوان «ساخت داربست  هیدروژلی واستفاده از پتانسیل ترمیمی اگزوزوم های مشتق از سلول های بنیادی مزانشیمال برای بازسازی بافت استخوانی آسیب دیده» پرداخت.

درمان نقایص استخوان هنوز یک مشکل بالینی است، علیرغم این واقعیت که درمان های متعددی در حال حاضر در دسترس هستند. در دهه‌های اخیر، داربست‌های مهندسی استخوان به ابزاری امیدوارکننده برای پر کردن محل‌های نقص و رفع نواقص پیوند استخوان تبدیل شده‌اند. به دلیل تشکیل استخوان، رشد عروقی و مدولاسیون التهاب، ترکیب داربست های مهندسی استخوان با درمان مبتنی بر سلول و بدون سلول به طور گسترده در ترمیم نقص استخوان استفاده می شود.

به عنوان آخرین طرح بهشتی از شرکت نوراژن پیشرو به ارائه طرح «طراحی و ساخت کیت تشخیص آلودگی ناشی از مایکوپلاسما در دستگاه تناسلی» پرداخت. تعداد و تنوع آلودگی در دستگاه تناسلی انسان می‌تواند بسیار بالا باشد هرچند تعدادی از این میکروارگانیسم ها مضر نبوده و به نوعی همزیست هستند اما تعدادی از میکرو ارگانیسم ها دارای عوارضی در دراز مدت هستند. و همچنین از طریق روابط جنسی قابل انتقال هستند.

پس از ارائه هریک از طرح ها برخی از حاضرین و به ویژه سرمایه گذاران، نمایندگان شتابدهنده های حاضر از جمله شتابدهنده نیتروژن، صندوق های پژوهش و فناوری تجهیزات پزشکی و دانشگاه تهران، شرکت های سرمایه گذاری لیداکس و شناسا در جلسه به ارائه نقطه نظرات خود در خصوص موارد مطرح شده پرداختند.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری

#