هاشم آقازاده دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهوری در این نشست با بیان اینکه اقدامات چند سال اخیر در کشور برای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان بسیار ویژه و اثرگذار بوده است، گفت: در دو دهه اخیر موضوع دانش‌بنیان و اقتصاد دانش‌بنیان به یکی از گفتمان‌های جدی در کشور بدل شده و تدابیر خوبی برای تحقق آن صورت گرفته است. موقعیت برجسته‌ای که در حال حاضر زیست بوم دانش بنیانی کشور دارد مرهون همین اقدامات و توجهات ویژه است.

وی افزود: تاکیدات مقام معظم رهبری بر توجه به موضوع دانش‌بنیان‌ها؛ انتخاب شعار سال مرتبط با همین حوزه طی چند سال اخیر از سوی ایشان و تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان و افزوده شدن عنوان اقتصاد دانش‌بنیان به نام معاونت علمی و فناوری از مهم‌ترین اقدامات و توجهات ویژه‌ای است که به روند رو به رشد زیست‌بوم نوآوری و ماموریت فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان را به دنبال داشته است.

به گفته آقازاده، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در دوره جدید با تاکید و نگاه ویژه به اقتصاد دانش‌بنیان؛ ماموریت‌های خود را تعریف کرده و تفکر حاکم بر این معاونت در راستای حرکت اقتصاد کشور به سمت اقتصاد دانش‌بنیان و تسهیل فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور است که به بازیگران مهمی در اقتصاد کشور بدل شده اند.

وی با تاکید بر اینکه موضوع تامین مالی و توسعه سرمایه‌گذاری در دل اقتصاد دانش‌بنیان باید به شکل خاص‌تر و ویژه‌تری مورد توجه قرار گیرد، بیان کرد: اعتقاد و باور ما این است که برای تحقق اقتصاد دانش‎‌بنیان نیازمند این هستیم که ساختار و زیرساخت‌های جدیدی برای تامین مالی و توسعه سرمایه‌گذاری شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور را ایجاد کنیم. چون پیش از این نیازهای مالی این زیست بوم از بودجه دولتی تامین می‌شد؛ اما امروز با توسعه زیست بوم فناوری و نوآوری؛ این بودجه دولتی پاسخ‌گوی حجم بالای نیازها و درخو است‌ها نیست.

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهوری معتقد است که باید در کنار این منابع محدود دولتی که منجر به شکاف عمیقی میان نیازها و منابع مالی برای رفع این نیازها ایجاد شده است از روش‌های نوین تامین مالی نیز بهره ببریم. برای این کار هم نیاز داریم از ظرفیت و توان بازارهای مختلف کشور همچون بازار پول، بازار سرمایه، بیمه، شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و غیره برای تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور استفاده کنیم.

آقازاده ایجاد یک شبکه و سقف مشترکی که این نهادهای مالی بتوانند در یک فضا و هم‌افزا با یکدیگر برای تامین مالی زیست بوم اقتصاد دانش‌بنیان همت کنند را ضروری دانست و گفت: برگزاری رویداد بین‌المللی تامین مالی نوآوری و فناوری(فینوتکس) نقطه شروع این هم‌افزایی و برقراری تعاملات میان مجموعه‌های اثرگذار در زمینه تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور خواهد بود. این رویداد محفلی برای جمع شدن بازیگران این حوزه زیر یک سقف با هدف توسعه و تعالی کشور، توسعه زیست بوم دانش بنیان و اقتصاد دانش‌بنیان و در نهایت شکوفایی اقتصاد کشور است.

وی با اشاره به برگزاری این رویداد همزمان با اینوتکس 2022؛ بیان کرد: نخستین رویداد فینوتکس با استفاده از ظرفیت اینوتکس که چندین سال مداوم از برگزاری آن به همت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و پارک فناوری پردیس می‌گذرد، استفاده خواهد کرد تا بتواند با رویکرد هم‌افزایی و مشارکت نهادهای موثر در تامین مالی زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان؛ گامی اثرگذار در توسعه فعالیت دانش‌بنیان‌ها باشد.

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهوری ادامه داد: این رویداد همزمان با اینوتکس روزهای 19 تا 22 اردیبهشت‌ماه سال 1402 در پارک فناوری پردیس برگزار خواهد شد. رییس شورای سیاستگذاری این رویداد معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهوری هستند و 4 کمیته علمی، اجرایی، پشتیبانی و اطلاع‌رسانی هم برای پیشبرد اهد اف برگزاری این رویداد فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.

 آقازاده با تاکید بر اینکه در برگزاری این رویداد تلاش شده تا از ظرفیت و همکاری همه نهادهای موثر در تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان همچون بانک‌ها، بازار بورس، پارک‌های فناوری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و غیره استفاده شود، اظهار کرد: از همه ارکان اثرگذار در این حوزه دعوت می کنیم تا با معاونت علمی در برگزاری این رویداد همراهی کنند.

وی درباره بخش‌های مختلف برگزاری این رویداد نیز، گفت: «جشنواره تاثیرگذارترین نهادهای مالی در زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان» یکی از بخش‌های اصلی این رویداد است که با هدف معرفی نهادهای مالی که بیشترین و اثرگذارترین اقدامات در حمایت و تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور را داشته‌اند برگزار می‌شود. در این راستا از همه فعالان و ارکان نظام تامین مالی دعوت می شود با مراجعه به سایت ثبت‌نام جشنواره و ثبت نام داده های خود اقدام کنند.

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهوری برگزاری نشست‌های رودررو میان سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را بخش دیگر این رویداد خواند و ادامه داد: در این بخش زمینه برای ورود سرمایه‌گذاران به حوزه تامین مالی اقتصاد دانش‌بنیان فراهم خواهد شد. همچنین یک صندوق مجازی تامین مالی رویداد نیز معرفی خواهد شد تا هر کدام از نهادها سهم خود برای اثربخشی و تعهد سرمایه‌گذاری در این نظام مالی را در سال 1402 اعلام کنند.

آقازاده افزود: نشست‌ها، کارگاه‌ها و پنل‌های تخصصی برای بررسی چاش‌ها و فرصت‌های موجود در تامین مالی و توسعه سرمایه‌گذاری در زیست‌بوم فناوری و نوآوری، ایجاد فضای نمایشگاهی با نمایش توانمندی‌ها و تعهدات نهادهای مالی و تعبیه میزهای مشاوره برای فعالان زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان از دیگر بخش‌هایی است که برای برگزاری نخستین دوره این رویداد در نظر گرفته شده است.

فرصت ثبت‌نام تا پایان فروردین‌ماه

سجاد عباسی فشمی دبیر اجرایی رویداد فینوتکس نیز در این نشست خبری با اشاره به اهداف برگزاری رویداد اینوتکس، گفت: این رویداد هر سال با هدف توسعه زیست‌بوم فناوری و نوآوری و ایجاد ارتباط میان فعالان این زیست‌بوم برگزار می‌شود، گفت: امسال نخستین دوره رویداد فینوتکس نیز در کنار رویداد اینوتکس برگزار خواهد شد تا یکی از حلقه‌های اصلی این زیست‌بوم یعنی تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور نیز تکمیل شود.

وی افزود: در بخش نمایشگاهی این رویداد نهادهای مالی می‌توانند با دریافت غرفه و نمایش توانمندی‌های خود مشارکت و برای ثبت‌نام نیز می‌توانند تا پایان فروردین‌ماه سال 1402 به آدرس اینترنتی رویداد مراجعه کنند.

دبیر اجرایی رویداد فینوتکس تاکید کرد: سال گذشته حدود 70 هزار مخاطب مجازی و حضوری در این رویداد مشارکت کردند و پیش‌بینی می‌کنیم امسال این رویداد بیش از 100 هزار مخاطب داشته باشد. بیش از 400 مجموعه در آن مشارکت کنند.

ایجاد گفتمان دانش‌بنیان در کشور

در ادامه این نشست خبری علیرضا دلیری دبیر علمی این رویداد با اشاره به روند شکل‌گیری زیست‌بوم فناوری و نوآوری و دستاوردهای قابل توجه این حوزه از سال 86 تاکنون، گفت: خوشبختانه با تلاش‌های صورت گرفته گفتمان اقتصاد دانش‌بنیان در کشور شکل گرفت و با تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان این روند سرعت بیشتری یافت.

وی ادامه داد: یکی از محورهای اصلی این قانون؛ تامین مالی زیست‌بوم فناوری و نوآوری است و بر استفاده از روش‌های جدید تامین مالی با کمک همه نهادهای موثر در این حوزه تاکید شده است. سال‌های ابتدایی شکل‌گیری زیست‌بوم فناوری و نوآوری با توجه به اینکه دارایی اصلی این شرکت‌ها دارایی‌های نامشهود بود؛ سرمایه‌گذاران و بانک‌ها چندان ریسک ورود به این حوزه را نمی پذیرفتند، اما امروز بخش اعظمی از فعالیت‌های بانکی با کمک همین شرکت‌های دانش‌بنیان انجام می‌شود و حضور این مجموعه‌ها در اقتصاد کشور پذیرفته شده است.

دلیری برگزاری رویداد فینوتکس را فرصتی مناسب برای توسعه زیست‌بوم فناوری و نوآوری دانست و بیان کرد: در این رویداد دو پنل تخصص بازار سرمایه و بازار پول و 3 کارگاه آموزشی برای فعالان این زیست بوم برگزار می شود.

ایجاد بازار بورس دانش‌بنیان‌ها

محمدعلی شیرازی مدیرعامل فرابورس نیز در این نشست خبری با اشاره به ظرفیت‌های موجود در این مجموعه برای فعالیت شرکت های دانش‌بنیان، گفت: در فرابورس بازارهای 1 و 2، بازار توافقی، بازار دارایی‌های فکری و بازار وی‌سی و پی‌ای می‌تواند پذیرای شرکت‌های دانش‌بنیان باشد.

وی از ایجاد بازار دانش‌بنیان‌ها در فرابورس خبر داد و گفت: یک بازار تخصصی برای دانش‌بنیان‌ها در بازار سرمایه ( بورس) با محوریت فرابورس طبق توافق میان معاونت علمی و بازار بورس ایجاد خواهد شد. به نوعی این کار یعنی ایجاد و تعریف خط ویژه و اختصاصی برای شرکت‌های دانش‌بنیان تا به کمک آن بتوانند به بازار سرمایه ورود کنند.

اعطای تسهیلات ۳۷ هزار میلیاردی به دانش‌بنیان‌ها

سیاوش ملکی‌فر معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی نیز در این مراسم، گفت: ما در صندوق با سرمایه ۲.۶ همتی به میزان ۳۷ هزار میلیارد تومان به شرکت‌های متقاضی خدمات ارائه دادیم که با مشارکت نهادهای دیگر بوده است.

وی با بیان اینکه وظیفه و رسالت دولت در حوزه تامین مالی، کاهش ریسک سرمایه‌گذار بخش خصوصی است، افزود: همانطور که دولت نباید رقیب بخش خصوصی باشد، در تامین مالی نیز دولت نباید در جایی وارد شود که بخش خصوصی می‌تواند وارد شود و ما این رویه را در صندوق دنبال می‌کنیم.

ملکی‌فر با اشاره به حمایت دولت در زمینه تامین مالی صندوق نوآوری و شکوفایی، اظهار کرد: در سال ۸۷ با تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان تصمیم به ایجاد صندوقی با سرمایه اولیه ۳ هزار میلیارد تومان گرفته شد، علاوه بر آن مصوب شد تا سالی نیم‌درصد از بودجه‌های عمومی به این صندوق اختصاص یابد که این میزان برای سال جاری بالغ بر ۱۰ همت می‌شود.

معاون صندوق نوآوری و شکوفایی تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان را بیش از ۸۳۰۰ شرکت دانست و اظهار کرد: گردش مالی این شرکت‌ها در سال ۹۲ بالغ بر ۲۰۰ همت بوده است و این میزان برای سال ۱۴۰۰ به ۳۰۰ همت رسیده است.

ملکی‌فر با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود میزان فروش این شرکت‌ها در سال ۱۴۰۱ به ۴۳۰ همت برسد، افزود: این در حالی است که میزان سرمایه اولیه اختصاص یافته به صندوق نوآوری و شکوفایی، ۲.۶ میلیارد تومان است؛ ما در صندوق با سرمایه ۲.۶ همتی به میزان ۳۷ هزار میلیارد تومان به شرکت‌های متقاضی خدمات ارائه دادیم که با مشارکت نهادهای دیگر بوده است.

به گفته وی، از ۳۷ هزار میلیارد تومان ارائه شده، ۲۱ هزار میلیارد تومان از طریق بانک‌ها بوده است.

ملکی‌فر، توسعه صندوق‌های خطرپذیر و پژوهش و فناوری را از دیگر راهکارهای توسعه منابع شرکت‌ها عنوان کرد و یادآور شد: سرمایه صندوق‌های پژوهش‌وفناوری از ۱۳۵۵ میلیارد تومان به ۳۸۶۰ همت رسیده است و با احتساب صندوق‌هایی که به تازگی مجوز دریافت کرده‌اند، به ۵۲۱۵ میلیارد تومان افزایش یافته است.

اعطای خدمات مالی ۷۰ هزار میلیارد ریالی صندوق‌ها به فناوران

محمدمهدی فریدوند رئیس انجمن صنفی صندوق‌های پژوهش و فناوری و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر نیز با اشاره به عضویت ۱۲۰ صندوق در این انجمن، گفت: حجم خدمت مالی صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۷۰ هزار میلیارد ریال بوده که در سه بخش تسهیلات، ضمانت‌نامه و سرمایه گذاری بوده است.

وی افزود: در حال حاضر نیاز اصلی شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان سرمایه است که با همت مجموعه‌های مختلف فعال در حوزه زیست بوم نوآوری و فناوری و البته حمایت‌های رهبر معظم انقلاب و سایر دولتمردان کشور اتفاقات خوبی در حوزه زیست بوم نوآوری و فناوری کشور رقم خورده است.

معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری