با همت پژوهشگران صورت گرفت؛
از زیستفناوری تا همگرایی انبیک؛ از حرفه پزشکی تا زندگی روزمره
کمیته اخلاق زیستی ، وابسته به شورای اروپا ، در پیشبینی فناوریهای نوظهور تاکنون نقشی فعال و پررنگ داشتهاست. این کمیته در این راستا، از مؤسسه راتنا درخواست کردهاست تا فناوریهای نوظهور را بررسی نموده و تعیین کند کدام یک از آنها ممکن است از منظر شأن، مقام و حقوق اساسی بشر، چالشهای حقوقی و اخلاقی ایجاد نمایند. گزارشی که در ادامه میآید، چشمانداز مشخصی از فناوریهای نوظهور، با نام همگرایی انبیک را بررسی خواهد کرد. همگرایی انبیک به همگرایی نانوفناوری، زیستفناوری، فناوری اطلاعات و فناوری شناختی اشاره دارد.
کمیته اخلاق زیستی ، وابسته به شورای اروپا ، در پیشبینی فناوریهای نوظهور تاکنون نقشی فعال و پررنگ داشتهاست. این کمیته در این راستا، از مؤسسه راتنا درخواست کردهاست تا فناوریهای نوظهور را بررسی نموده و تعیین کند کدام یک از آنها ممکن است از منظر شأن، مقام و حقوق اساسی بشر، چالشهای حقوقی و اخلاقی ایجاد نمایند. گزارشی که در ادامه میآید، چشمانداز مشخصی از فناوریهای نوظهور، با نام همگرایی انبیک را بررسی خواهد کرد. همگرایی انبیک به همگرایی نانوفناوری، زیستفناوری، فناوری اطلاعات و فناوری شناختی اشاره دارد.
1-1. خلاصه بحث
در بخش 2 دیدگاه همگرایی انبیک ارائه میگردد. در ادامه و با استفاده از این دیدگاه در فناوریهای نوظهور و جدید، برخی از روندهای بزرگ فناورانه اشاره خواهند شد. سپس نشان خواهیم داد کمیته در گذشته به این تحولات تا چه حد توجه کردهاست. در پایان نیز مشاهده میکنیم کمیته روی تحولات در زمینه زیستفناوری، بهخصوص بر روی فناوریهای ژنتیکی تمرکز داشتهاست.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بخش فناوری های همگرا(NBICS):دیدگاه انبیک، سه دیدگاه مکمل دیگر را نیز فراهم میآورد. این سه دیدگاه – فناوری عصبی (شناختی)، فناوری نانو و فناوری اطلاعات هستند که در بخش 3، 4 و 5 مورد بحث قرار خواهند گرفت. در بحث خود در دیدگاههای نانو و عصبی، به انواع جدید مداخلات در مغز و بدن انسان میپردازیم که ممکن است در چند سال آینده مورد توجه کمیته اخلاق زیستی قرار بگیرد. در دیدگاه فناوری اطلاعات، روی رشد و گسترش آثار هوشمند تمرکز خواهیم نمود که به طور سریع و فزایندهای وارد زندگی ما شدهاند – ما نیز میتوانیم از آنها جهت نظارت بر شرایط سلامتی فیزیکی و روحی خود و همچنین برای اتخاذ سبک زندگی سالم استفاده کنیم.
در بخش 6 بحث میکنیم که چگونه موج جدید فناوریها ممکن است به تغییر شکل برخی رویههای فنی و اجتماعی منجر شود و در نتیجه، تعامل انسان و فناوری را به شکل فزایندهای با مشکل روبهرو سازد. بنابراین با گذشت زمان، زندگی انسان، بیشتر و بیشتر به زندگی تعاملی انسان-فناوری تبدیل خواهد شد. این بدین معنی است که فناوریهای زیستی و زیستپزشکی به طور فزاینده و از راههای متعددی (به غیر از شیوههای مرسوم در تحقیقات بهداشت حرفهای و مراقبتهای بهداشتی) به زندگی انسان ورود خواهند کرد.
در بخش 7 نتیجه میگیریم که از طریق همگرایی انبیک، ما از چارچوبهای شناختهشده در بحثهای اخلاقی (زیست اخلاقی) به سمت چارچوبهای جدید حرکت میکنیم که خود، چالشهای اخلاقی و قانونی جدیدی را به دنبال دارند. سوال اصلی این است که آیا مجامع مرتبط با مباحث اخلاقی و آنهایی که به طور نهادی با تحقیقات بهداشت حرفهای و مراقبتهای بهداشتی مرتبطند، قادر خواهند بود با این چالشها کنار آمده و مسائل اخلاقی حاصل از تحولات خارج از حوزه پزشکی را کشف نمایند؟
در بخش 2 دیدگاه همگرایی انبیک ارائه میگردد. در ادامه و با استفاده از این دیدگاه در فناوریهای نوظهور و جدید، برخی از روندهای بزرگ فناورانه اشاره خواهند شد. سپس نشان خواهیم داد کمیته در گذشته به این تحولات تا چه حد توجه کردهاست. در پایان نیز مشاهده میکنیم کمیته روی تحولات در زمینه زیستفناوری، بهخصوص بر روی فناوریهای ژنتیکی تمرکز داشتهاست.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بخش فناوری های همگرا(NBICS):دیدگاه انبیک، سه دیدگاه مکمل دیگر را نیز فراهم میآورد. این سه دیدگاه – فناوری عصبی (شناختی)، فناوری نانو و فناوری اطلاعات هستند که در بخش 3، 4 و 5 مورد بحث قرار خواهند گرفت. در بحث خود در دیدگاههای نانو و عصبی، به انواع جدید مداخلات در مغز و بدن انسان میپردازیم که ممکن است در چند سال آینده مورد توجه کمیته اخلاق زیستی قرار بگیرد. در دیدگاه فناوری اطلاعات، روی رشد و گسترش آثار هوشمند تمرکز خواهیم نمود که به طور سریع و فزایندهای وارد زندگی ما شدهاند – ما نیز میتوانیم از آنها جهت نظارت بر شرایط سلامتی فیزیکی و روحی خود و همچنین برای اتخاذ سبک زندگی سالم استفاده کنیم.
در بخش 6 بحث میکنیم که چگونه موج جدید فناوریها ممکن است به تغییر شکل برخی رویههای فنی و اجتماعی منجر شود و در نتیجه، تعامل انسان و فناوری را به شکل فزایندهای با مشکل روبهرو سازد. بنابراین با گذشت زمان، زندگی انسان، بیشتر و بیشتر به زندگی تعاملی انسان-فناوری تبدیل خواهد شد. این بدین معنی است که فناوریهای زیستی و زیستپزشکی به طور فزاینده و از راههای متعددی (به غیر از شیوههای مرسوم در تحقیقات بهداشت حرفهای و مراقبتهای بهداشتی) به زندگی انسان ورود خواهند کرد.
در بخش 7 نتیجه میگیریم که از طریق همگرایی انبیک، ما از چارچوبهای شناختهشده در بحثهای اخلاقی (زیست اخلاقی) به سمت چارچوبهای جدید حرکت میکنیم که خود، چالشهای اخلاقی و قانونی جدیدی را به دنبال دارند. سوال اصلی این است که آیا مجامع مرتبط با مباحث اخلاقی و آنهایی که به طور نهادی با تحقیقات بهداشت حرفهای و مراقبتهای بهداشتی مرتبطند، قادر خواهند بود با این چالشها کنار آمده و مسائل اخلاقی حاصل از تحولات خارج از حوزه پزشکی را کشف نمایند؟
دریافت فایل word مقاله ()
Send to friends