رسوب‌زدایی در بخش تاسیسات ساختمانی، می‌تواند با افزایش عملکرد، نیاز سیستم‌های تأسیساتی به انرژی را کاهش دهد که در این صورت انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز به همان نسبت کاسته خواهد شد.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، یکی از مشکلات اساسی محیط‌زیست در شرایط کنونی، تولید گازهای گلخانه‌ای و اثرات آن بر زیستگاه ماست. بخش قابل‌توجهی از این گازها مستقیماً درنتیجه تولید انرژی و مصرف سوخت‌های فسیلی حاصل می‌شوند. از طرف دیگر، بخش چشمگیری از مصرف انرژی به خاطر کاهش عملکرد دستگاه‌های تأسیساتی و رسوبات سنگین در لوله‌ها و تجهیزات صنعتی است.
 
دستگاه‌های ضد رسوب الکترونیکی طی پنج سال در تاسیسات گرمایشی و سرمایشی معادل 10 هزار موتورخانه از نشت میلیون‌ها کیلوگرم اسید و نمک در آب‌وخاک جلوگیری کرده‌اند . شاید در نگاه اول رابطه میان تشکیل رسوب و آلودگی خاک و آب غیرمنطقی به نظر آید و این سؤال پیش آید که چه رابطه‌ای می‌تواند بین تشکیل رسوب آب در تاسیسات گرمایشی و سرمایشی با آلودگی هوا ، خاک و آب باشد.

رسوب‌گیری لوله‌ها، تأسیسات گرمایشی و سرمایشی یکی از بزرگ‌ترین معضلات در  صنایع و ساختمان‌هاست ، چراکه عملکرد سیستم را به‌شدت کاهش داده و برطرف کردن آن مستلزم توقف موقت گردش کار و استفاده از نمک‌ها و اسیدهای حلال است که علاوه بر صرف هزینه‌های سنگین، آسیب‌های جدی به محیط‌زیست وارد می‌کنند .

گفتنی است هر یک میلی‌متر ضخامت رسوب در لوله‌ها و تأسیسات، 15 درصد کاهش راندمان ایجاد می‌کند و جایی که ضخامت رسوب به 4 میلی‌متر برسد با 60 درصد کاهش راندمان مواجه می‌شویم.

بنابراین رسوب‌زدایی، می‌تواند با افزایش عملکرد، نیاز سیستم‌های تأسیساتی به انرژی را کاهش دهد که در این صورت انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز به همان نسبت کاسته خواهد شد.

خاک و آب را آلوده نکنیم
به روش اسید شویی بر محیط‌زیست به‌طور مثال در یک بلوک از شهرک اکباتان برای اسید شویی و رسوب‌زدایی لوله‌ها و سیستم تأسیسات 140 گالن 20 لیتری اسید خریداری می‌کنند یا یک نیسان نمک برای این کار می‌آورند. همه این‌ مواد پس از شستشو و رسوب‌زدایی وارد چاه‌ها شده و آب‌های زیرزمینی و خاک را آلوده می‌کنند و این مشکل در صنایع به‌مراتب شدیدتر است.
برای مثال یک نیروگاه در شمال کشور برای رسوب‌زدایی 40 هزار لیتر اسیدکلریدریک در سال مصرف می‌کرد که پس از رسوب‌زدایی به دریای خزر ریخته می‌شد که با نصب این فناوری 75 درصد مصرف اسید کاهش‌یافته است.
در جنوب کشور و در صنایع پتروشیمی وضع از این هم خراب‌تر است. تانکرهای 20 هزار لیتری پشت سر هم می‌آیند و اسید را پمپ می‌کنند که پس از رسوب‌زدایی تجهیزات بزرگ، این اسیدها به دریا و منابع آبی ریخته می‌شود.
درحالی‌که هر لیتر فاضلاب معمولی تا 40 برابر حجم خودش را آلوده می‌کند، ببینید چنین حجم عظیمی از فاضلاب صنعتی چه بلایی بر سر آب‌وخاک و آبزیان و انسان‌ها می‌آورد .
 
آسیب‌های محیط‌زیستی رسوب‌گیری تأسیسات فقط به انتشار آلاینده‌ها مانند گازهای گلخانه‌ای یا فاضلاب اسیدی و نمکی خلاصه نمی‌شود. توجه داشته باشید که رسوب‌ها موجب خوردگی و سوراخ شدن لوله‌ها و اسقاط شدن دیگ بخار و تأسیسات دیگر می‌شوند. بنابراین وسیله‌ای که باید 20 سال کار کند، ظرف 3 یا 4 سال دور ریخته می‌شود.درحالی‌که هزینه اقتصادی و محیط زیستی فولاد، انرژی و آبی که برای تولید آن مصرف‌شده را نیز باید به‌حساب آورد.

متأسفانه علیرغم این واقعیت‌های آشکار، اقدامی جدی نسبت به پیشگیری از روش‌های اسید شویی و استفاده از نمک برای رسوب‌زدایی و ترویج سیستم ضد رسوب الکترونیکی و سایر راه‌حل‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت از خود نشان نمی‌دهند . درحالی‌که مرکز پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران پس از اجرای دو طرح پژوهشی استفاده از دستگاه ضد رسوب الکترونیکی را به واحدهای تابعه این شرکت توصیه کرده است.

دستاوردهای ضد رسوب الکترونیکی
ابراهیم صفایی رییس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی مهندسی الکترونیک بهرشد ، با اشاره به اهمیت روش رسوب‌زدایی الکترونیکی گفت: در این روش با روش‌های اسید شویی و استفاده از نمک در تاسیسات 260 ساختمان در تهران و هفت استان کشور پوشش داده‌شده‌اند. 

صفایی در ادامه افزود: طی 5 سال اخیر، به برکت نصب دستگاه‌های ضد رسوب الکترونیکی در معادل 10 هزار موتورخانه و 35 هزار پکیج، حدود یک میلیارد و 512 میلیون  مترمکعب گاز صرفه‌جویی شده که به معنی کاهش 420 هزار تن انتشار گازهای گلخانه‌ای است. او یادآور می‌شود با این فناوری از شدت دو مشکل اساسی انرژی ایران یعنی پیک مصرف گاز در زمستان و پیک مصرف برق در تابستان کاسته می‌شود.

پیشگامان نصب واحدهای سبز

•    28 فرودگاه کشور(مهرآباد، مشهد، شیراز، تبریز و...)
•    17 نیروگاه، پالایشگاه و صنایع پتروشیمی (نکا، بیستون، اصفهان، اراک و...)
•    5000 مجتمع تجاری، اداری،مسکونی، دانشگاه، هتل، بیمارستان، بانک و...
•    130 مجتمع صنعتی فولاد، سیمان، خودروسازی، غذایی، دارویی و ...
وی در پایان گفت: با صدور نخستین پروانه بهره‌برداری صنایع نوین با ظرفیت 90 هزار دستگاه رسوب‌زدای الکترونیکی به‌زودی کشور از واردات این محصول بی‌نیاز می‌شود و در صورت حمایت سازمان‌های دولتی و عمومی از این فناوری علاوه بر کاهش مصرف انرژی گاز و برق، سالانه هزاران تن گازهای گلخانه‌ای در کلان‌شهرها کاهش خواهد یافت و همچنین از مصرف میلیون‌ها لیتر اسید جلوگیری به عمل خواهد آمد .
پایان پیام/32