پژوهشگران کشور با انجام طرحی پژوهشی راهکارهای حفاظت از تنوع زيستی مناطق مركزی ايران را ارائه دادند.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مناطق بیابانی مرکز ایران از اکوسیستم های شکننده محسوب می شود که در بر گیرنده فون متنوعی از گوشت خواران است. اما حفاظت از تنوع زیستی مناطق بیابانی در حال حاضر صرفا بر اساس انتخاب مناطق حفاظت شده انجام می شود.

در حالیکه نیازهای اکولوژیک بسیاری از این گونه ها، اغلب شامل مناطق ورای مرزهای مناطق حفاظت شده است. بنابراین در دراز مدت با توجه به فعالیت های بشر بخش بزرگی از تنوع زیستی مناطق بیابانی محکوم به فنا می شود.

اما با اتخاذ رویکرد جدید و استفاده از گونه های کانونی برای حفاظت می تواند با در نظر گرفتن نیازهای زیستگاهی مجموعه ای از گونه های منتخب، حفاظت بلند مدت این گونه ها، سایر گونه هایی که زیر چتر حفاظتی این گونه ها قرار می گیرند، و در نتیجه پایداری اکوسیستم های شکننده بیابانی را تضمین کند.

پژوهشگران کشور دغدغه این مسئله را در سر داشتند و با ارائه طرح پژوهشی در مسیر حل چالش ها و مشکلات برآمدند. انجام طرح پژوهشی «انتخاب يك چتر جامع حفاظتی چندگونه‌ای برای حفاظت از تنوع زيستی اكوسيستم های شكننده بيابانی ايران مركزی» با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری نتیجه این دغدغه است. نتایج این پژوهش می تواند به عنوان مدلی برای حفاظت از تنوع زیستی مناطق بیابانی به کار رود.

مشخص كردن عوامل محيطی مؤثر بر پراكنش هر يك از گونه‌های مورد مطالعه، تعيين نحوه پاسخگويی گونه های مختلف به متغيرهای محيطی، تعيين ميزان شباهت متغيرهای زيستگاهی موثر بر پراكنش گونه‌های مورد مطالعه، مشخص كردن احتمال اشغال مناطق مختلف در دسترس هر گونه، تعيين ميزان همپوشی زيستگاه بين گونه‌های مختلف و تعيين وسعت زيستگاه های هر گونه در سطح منطقه مورد مطالعه از اهداف این مطالعه است.
نتایج این پژوهش می تواند با مشخص کردن ترکیبی از گونه های کانونی مناطق بیابانی که نیازهای زیستگاهی آنها در مقیاس کلان دربرگیرنده نیازهای زیستگاهی سایر گونه های موجود در مناطق است و مشخص کردن خلأهای حفاظتی برای این گونه ها رویکرد جدیدی برای حفاظت مؤثر از اکوسیستم های شکننده بیابانی پایه گذاری کند.

حفاظت از اکوسیستم ها و تنوع زیستی به معنی حفظ کلیه خدماتی است که مردم از آن بهره مند می شوند. سازمان محیط زیست به طور مشخص می تواند از نتایج طرح برای انجام رسالت خود در زمینه حفاظت از گونه ها و زیستگاه ها بهره مند شود.

بنابراین هدف كلی اين طرح حفاظت از تنوع زيستی مناطق مركزی ايران با استفاده از رويكرد گونه‌های كانونی است. در اين راستا اطلاعات پايه اكولوژيك در مورد پراكنش، نيازهای زيستگاهی، تفكيك زيستگاه و همپوشی زيستگاهی بين ده گونه از پستانداران گوشتخوار (پنج گونه سگ‌سان و پنج گونه گربه‌سان) در شرق استان اصفهان به عنوان نماينده‌ای از گوشتخواران بزرگ و متوسط جثه بيابان های مركزی ايران از طريق كار ميدانی و تركيب سامانه اطلاعات جغرافيايی و مدل‌سازی آشيان بوم شناختی بدست آمد. با توجه به نتايج بدست آمده تركيبی از گونه‌های مورد مطالعه بعنوان گونه‌های كانونی و با هدف ايجاد يك چتر حفاظتی برای ساير گونه‌های موجود در اكوسيستم‌های شكننده بيابانی ايران مشخص شد.
پایان پیام/25