فاطمه صابری
طوفان‌های گرد و غبار یکی از مهمترین چالش های سال های اخیر کشور هستند که با تاثیر بر بخشهای مختلف سلامت، اقتصاد، محیط زیست و مهاجرت خودنمایی می کند .
این پدیده مناطق وسیعی از کشور از جمله منطقه سیستان را تحت تاثیر اثرات زیانبار خود قرار داده است. تشدید این پدیده و روند فزاینده خشکی، خشکسالی، افزایش دما و فرسایش بادی در منطقه، حاکی از لزوم بکارگیری فناوریهای نوین به منظور مقابله با طوفان های گرد و غبار است.
اهمیت و نقش دشت سیستان و تالاب بین المللی هامون و تبعات خشکی آن برای کشور و منطقه، برنامه ریزان و تصمیم گیران محلی، منطقه ای و ملی را بر آن داشته تا با انجام اقدامات اصولی و بازنگری در روشهای برنامه ریزی به سمت اقدامات سازنده و با تکیه بر پتانسیل های جوامع محلی و موجود کشور اقدامی عاجل را در دستور کار قرار دهند.
در این راستا معاون علمی و فناوری رئیس جمهور ضمن سفر به منطقه سیستان مصمم به اجرای اقدامات اصولی با تکیه بر علوم و فنون نوین جهت مقابله با طوفان های گردوغبار در منطقه است. براین اساس به ستاد توسعه زیست فناوری ماموریت داده شد تا ضمن سفر به منطقه با مشکلات و معضلات آشنا شده
و در قالب یک سند واحد، راه کار مقابله با روند خشک شدن هامون و طوفان های گرد و غبار ارائه شود. نیمه اول خرداد ماه سال جاری، تیمی متشکل از اعضا کارگروه محیط زیست ستاد توسعه زیست فناوری به منطقه عزیمت کرده و ضمن برگزاری جلسات با مسئولین و کارشناسان و انجام بازدیدهای متعدد از مناطق مولد گردوغبار و بحرانی دشت سیستان و هامون ها و منابع آب و مناطق برداشت خاک و فرسایش، نسبت به جمع آوری مستندات مربوطه اقدام کرد.
در دشت سیستان و تالاب هامون تعدد مراکز تصمیم گیری وجود دارد؛ به طوری که در دشتی با شعاع 30 کیلومتر دارای 5 فرمانداری، 5 مدیریت جهاد، 15 بخشداری وجود دارد. این وضعیت با نگاه نسبتا محلی و صرف راضی کردن مردم به دنبال اعمال سلیقه در توزیع آب و اعتبارات بوده و با ادامه این شرایط، جامع گرایی و مدیریت یکپارچه منابع محقق نخواهد شد، مادامی که اقتصاد مردم منطقه به کشاورزی با راندمان بسیار پایین گره خورده است و از مزیت های نسبی سیستان از جمله نزدیکی به افغانستان و انرژی های تجدید پذیر استفاده نمی شود، وضعیت منطقه تغییر نخواهد کرد.

*کارشناس گروه محیط‌زیست ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/23