شهرام ربانی* 

قلب روزانه بیش از صد هزار بار می تپد و با هر تپش زندگی می بخشد. تا لحظه مرگ بی وقفه کار می کند. تنها ارگانی از بدن است که در ادبیات نیز جایگاه ویژه ای دارد. در ادبیات هر کشوری مثال های مختلفی از کاربرد این واژه وجود دارد. به عنوان هیچ وقت نمی گویید از صمیم مغز دوستت دارم.

پس این ارگان حیاتی باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد. قلب ماهیچه ای عضلانی که پس از نارسایی امکان ترمیم صد در صد آن وجود ندارد اما با استفاده از سلول های بنیادی می توان این نارسایی را تخفیف داد.

یکی از مهمترین علت های مرگ افراد در دنیا ابتلا به بیماری های قلبی است. اما این عضو حیاتی بدن توان بازسازی خود را ندارد. پس استفاده از سلول های بنیادی در این زمینه می تواند راهگشا باشد. قلبی که دچار نارسایی می شود با تزریق سلول بنیادی می تواند احیا شود. اما این احیا کامل نیست. 

استفاده از سلول های بنیادی در قلب و عروق همواره با چالش همراه بوده است ادامه داد: زیرا احتمال تبدیل این سلول ها به سلول های دیگر نیز وجود دارد. از آنجایی که قلب عضو تپنده و فعالی است بنابراین پس از تزریق سلول های بنیادی به آن ممکن است این سلول ها به سایر قسمت های بدن حرکت کنند. بنابراین از سرنوشت آنها اطلاعی نخواهیم داشت. پس محققان و متخصصان با احتیاط در این حوزه گام برمی دارند.

در ایران نیز چندین فعالیت در این حوزه انجام شده و نتایج خوبی به دست آمده است. اما با رفع چالش ها و ارتقاء اعتماد فعالان حوزه بالینی به سلول های بنیادی می توانیم به سطح خوبی برسیم. البته در حال حاضر محققان در دنیا در مسیری قرار دارند که از این سلول ها استفاده نکنند و اگزوزوم های سلول را جایگزین کنند. در این صورت از بسیاری مشکلات جلوگیری می شود. اما سلول درمانی با استفاده از سلول های خود فرد در قلب استفاده می شود. این سلول های تمایز داده شده به سلول های دیگر تبدیل نمی شوند.

قلب ارگانی است که صد در صد قابل ترمیم نیست . قلبی که دچار نارسایی شده است  با روش های علمی امروز به حالت اولیه نمی تواند بازگردد اما می توان تا حدی عملکرد آن را بهبود بخشید تا بیمار بدون نیاز به دستگاه های کمکی یا پیوند قلب به زندگی خود ادامه دهد. 

* عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

منبع: isti.ir

پایان پیام/