گسترش ابزارهای نوین برای مطالعه مغز سبب شده تا حوزه شناختی نیازمند اقدامات و تجهیزات به­­روزتر و مجهزتری در این زمینه باشد.

روش‌های خواندن و نوشتن در مغز، شالوده متد‌های درمانی نوین برای مشکلات شناختی و مغز و هم‌چنین ابزار اصلی واسط‌های مغز و ماشین است. به گفته محمدحسین مقامی عضو هیات علمی دانشگاه شهید رجایی، این ابزارها عموما متکی بر ابزارهای الکترونیکی، مغناطیسی، نوری و فراصوت هستند که به همراه توسعه فهم کارکرد مغز، نیاز به ابزارهای نوین برای مطالعه مغز گسترش می‌یابد.

در همین زمینه، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی طی دو سال گذشته، اقدامات اصلی بسیاری را در قالب کارگروه توسعه فناوری‌ها و ابزارهای نوین برای ارتباط دوسویه با مغز، به انجام رسانده است.

این اقدامات با سه هدف «توسعه ابزارهای خواندن و نوشتن در مغز»، «توسعه شبکه نیروی انسانی» و «توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز» صورت گرفته است.

حمایت از طرح‌های پژوهشی

از جمله شاخص‌ترین اقداماتی که با هدف توسعه ابزارهای خواندن و نوشتن در مغز انجام شده، می‌توان به حمایت از طرح‌های پژوهشی برای توسعه ابزارهای عمومی مطالعه مغز و حمایت از طرح‌های پژوهشی برای توسعه ابزارهای نوین و ترکیبی تحریک و ثبت غیرتهاجمی مغز اشاره کرد.

حمایت از طرح‌های پژوهشی برای توسعه ابزارهای مدرن تحریک مدالیته‌های حسی و حرکتی برای کنترل کارکرد مغز نیز از دیگر اقدامات این حوزه به شمار می‌رود.

تکمیل نسل اول سیستم‌های کاشتنی در مغز و طراحی نسل دوم و نظارت بر پیشرفت طرح پیشران تحریک عمقی مغز، دو اقدام مهم دیگری بوده که با هدف توسعه ابزارهای خواندن و نوشتن در مغز عملیاتی شده است.

ایجاد شبکه‌ای میان فناوران حوزه شناختی

با هدف توسعه شبکه نیروی انسانی، دو اقدام شاخص صورت گرفته است. یکی، ایجاد شبکه‌ای میان فناوران و کاربران در حوزه فناوری‌های شناختی و دیگری، شناخت گروه‌های فعال و تشکیل گروه‌های جدید در حوزه فناوری‌های شناختی.

تجهیز آزمایشگاه‌ها

در زمینه توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز نیز چند اقدام قابل‌توجه صورت پذیرفته است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به گسترش شعبه‌های آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز در سطح کشور و تجهیز آزمایشگاه‌ها و مراکز پژوهشی به محصولات شناختی ساخت داخل اشاره کرد.

حمایت از فعالیت‌های صنعتی و نیمه‌صنعتی و کمک به صادرات محصولات و فناوری‌های ایجادشده و شناخت مراکز صنعتی و نیمه صنعتی فعال نیز دیگر اقداماتی بوده‌اند که با هدف توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز در ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به مرحله اجرا رسیده است.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#17