واقعیت مجازی، یکی از فناوری‌های نوظهوری به شمار می‌رود که قابلیت‌هایش در ایجاد انگیزه و علاقه و بهبود آموزش در زمینه‌های مختلف از جمله زمین‌شناسی و فناوری‌های معدن اثرگذاری بالایی دارد.

به گفته داود حبیبی کیا معاون امور معادن طرح توسعه نوآوری‌ها و فناوری‌های حوزه زمین شناسی، معدن و صنایع معدنی، خطرات عملیات معدنی به خوبی شناخته شده است و آموزش ناکافی، علت اصلی بسیاری از تلفات معدن به شمار می‌رود.

آموزش های عملی در یک محیط معدن واقعی بسیار محدود و دارای خطرات خاص خود است. آموزش و تجربه مبتنی بر واقعیت مجازی، می تواند کارگران، پژوهشگران و فناوران را در معرض شرایط کاری واقعی بدون خطرات مرتبط با آن قرار دهد. از این رو تقاضای زیادی برای واقعیت مجازی در صنعت معدن وجود دارد ، به ویژه برای راه حل هایی که می تواند به آموزش مؤثر کاربران معدن برای بهبود ایمنی، افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها کمک کند.

استفاده از فناوری واقعیت مجازی و ارتقای فناوری معادن

استفاده از این فناوری، رویکردهای آموزشی مورد استفاده در آموزش مواد اولیه و آموزش معدن را غنی می کند. مهندسی معدن به عنوان رشته‌ای که علم و فناوری را برای استخراج مواد معدنی از زمین به کار می گیرد با پدیده های بسیار پیچیده سروکار دارد، از شرایط زمین شناسی مانند رسوبات و ساختارهای سه‌بعدی گرفته تا برنامه‌ریزی معادن با استفاده، پیش بینی بی شمار رانش های زیرزمینی و شفت های سنگین.

ماشین آلاتی که در فضاهای تهویه مصنوعی کار می کنند، خود بخشی چالش‌برانگیز از حوزه مهندسی معدن است. موفقیت در معدن‌کاری و کاهش آسیب‌ها به محاسبات، برنامه‌ریزی‌ها و راهبردهای دقیق در شرایط واقعی معدن نیاز دارد.

ویژگی‌ها و چالش‌های مهندسی معدن، در هر زیست‌بوم و اقلیم دارای مختصات منحر به خود بوده و این ویژگی ها و چالش ها از معدن به معدن متفاوت است به گفته حبیبی کیا، به طور مثال، یک معدن زغال سنگ از فناوری برش در درزهای مسطح استفاده می کند و در فرآیند استخراج، باید گازهای خطرناکی مانند متان را در نظر گرفته شود؛ در مقابل، یک معدن فلزی حفاری و انفجار را در سنگ بسیار سخت اما پایدار انجام می دهد.

با استفاده از فناوری واقعیت مجازی، پژوهشگران و مهندسان و دانشجویان این شانس را خواهند داشت که عملاً از سایت های مختلف معدن و پدیده‌های مرتبط دیدن کرده و با چالش های استخراج ارتباط برقرار کنند.

اما آموزش برای درک وابستگی های فنی،طبیعی، انسانی برای توسعه مهارت ها و شایستگی های متخصصان معدن در آینده بسیار اهمیت دارد. مهندسان معدن در حرفه آینده خود تنها راه استخراج معادن را طراحی نمی کنند بلکه با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، فرآیندها مورد بررسی قرار می‌دهند و ایمنی کار را تایید می‌کنند.

کاری که نه تنها به توسعه صنعت معدن با دقتی بسیار بالا و ارزش افزوده بالا کمک می‌کند، بلکه زمینه را برای گام‌های بعدی رو به پیشرفت فراهم خواهد ساخت.

نقش‌آفرینی شرکت‌های خلاق در فناوری‌های معدن

ایده‌های نوآورانه در این حوزه نیز به کمک شرکت‌های فناور و خلاق، پا به عرصه معدن گذاشته‌اند. به طور مثال یکی از خدمات این حوزه، با تکیه بر واقعیت مجازی، یک محیط واقعی را شبیه‌سازی کرده و کار با محیط معدن را به شکلی آموزنده و تعاملی ارائه می‌دهد. از این فناوری، در دانشگاه‌های اروپایی که دوره های کارشناسی ارشد را در زمینه های مرتبط با معدن ارائه می دهند استفاده می‌شود.

حبیبی کیا به حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به توسعه فناوری‌های مجازی در حوزه زمین شناسی، عنوان می‌کند: در طرح توسعه فناوری‌های معدن و صنایع معدنی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بستری برای حمایت از ورود نوآوری‌ها و فناوری‌ها به این حوزه ارزش‌آفرین و اشتغال‌زا فراهم شده است. با فراخوانی از تمامی ایده‌پردازان، شرکت‌های فناور و خلاق فعال در حوزه‌های گوناگون فناوری، تلاش شده است تا راه برای ورود نوآوری‌ها به حوزه معدن هموار شود.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#24