اکثر مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور با کمبود بارندگی مواجه بوده و میزان تبخیر بالایی دارند. خاک‌های مناطق خشک دارای مواد آلی کم بوده و ناپایدار هستند و با دخالت بشر و استفاده نادرست سریعا دچار فرسایش می‌شوند. تخریب خاک و در نتیجه کاهش حاصلخیزی و افت کیفیت آن‌ موجب کاهش بهره‌وری آب و نهاده‌های تولید، کاهش درآمد کشاورزان و نابه‌سمانی وضعیت اقتصادی بهره­برداران می­شود.

طراحی و اجرای پروژه‌های الگویی کشاورزی حفاظتی

در این شرایط استفاده از برنامه‌های اجرایی گسترده و ارائه بسته‌های مدیریتی و فناوری مناسب می‌تواند موجب بهبود شرایط و رفع یا کاهش مشکلات شود. برای دستیابی به این مهم، طراحی و اجرای پروژه‌های الگویی کشاورزی حفاظتی و ترویج نتایج آن برای کشاورزان در اولویت‌های کارگروه تخصصی آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست قرار گرفته است.

در نشستی که با همین موضوع در روز سه شنبه مورخ 09/08/1400 و با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان سازنده ادوات کشاورزی حفاظتی، محققین و متخصصین صاحب دانش فنی و سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی و اجرایی مرتبط و متولی امر برگزار شد، ضمن تاکید بر اهمیت و ضرورت اجرای کشاورزی حفاظتی در شرایط موجود، بسته اجرایی این برنامه با تأکید بر اراضی دیم شامل ادوات مرتبط، الگوی کشت متناوب، مدیریت بقایای کشاورزی، روش و زمان کشت مناسب و مناطق دارای اولویت بالا مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.

راهکارهایی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی

طرح اجرای کشاورزی حفاظتی در قالب پایلوت‌های توسعه فناوری تعریف و برنامه‌های عملیاتی برای اجرای هرچه بهتر این برنامه ارائه و نهایی شد. در طرح حاضر که با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان، ادارات جهاد کشاورزی استان‌های منتخب و کشاورزان در حال انجام است، در گام اول طراحی و ساخت ماشین آلات کشت مستقیم با هزینه‌های پایین در دستور کار قرار گرفته که خوشبختانه دستگاه‌های مورد نیاز ساخته و در مراحل انجام تست‌های فنی و اخذ تاییدیه‌های مرتبط می‌باشد.

در گام بعدی با انتخاب مزارع دیم در استان‌های کردستان، کرمانشاه، همدان، زنجان و آذربایجان از کشاورزان در خرید ماشین آلات مذکور حمایت‌های لازم به عمل خواهد آمد. در ادامه الگوی کشت مناسب در هر منطقه با نظارت کارشناسان مرتبط و همکاری ادارات جهاد کشاورزی تعیین و با اجرای روش‌های نوین کشاورزی حفاظتی اهداف عملیاتی همانند کاهش عملیات خاک‌ورزی، کاهش رواناب و فرسایش، افزایش ظرفیت نگهداری رطوبت و حفظ آن در خاک و در نتیجه افزایش تولید محصولات کشاورزی حاصل خواهد شد.

با اجرای پایلوت‌های پیش‌بینی شده و تثبیت نتایج آن، برنامه‌ریزی در جهت توسعه و ترویج روش‌های کشاورزی حفاظتی در سایر مناطق کشور در دستور کار قرار می‌گیرد.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#