گردشگری خلاق به‌عنوان نسل جدید گردشگری بعد از گردشگری انبوه و گردشگری فرهنگی، طلایه دار و پیش‌رو تازه‌نفس صنعت گردشگری است. کارشناسان، گردشگری خلاق را نسل جدید گردشگری بعد از گردشگری ساحل به‌منظور سفر اوقات فراغت و برای استراحت و گردشگری فرهنگی یعنی متمایل به فرهنگ و موزه‌ها قلمداد می‌کنند.

گردشگری خلاق با شعار موزه‌های کمتر، میدان‌های بیشتر بر انجام فعالیت‌های تجربی و تعامل ژرف‌تر با زندگی واقعی فرهنگی در شهرها تمرکز می‌کند؛ درواقع در نسل سوم گردشگری، گردشگر شبیه یک شهروند رفتار می‌کند. تعریف گردشگری خلاق، برگرفته از مفهوم صنایع خلاق است که به ما اهمیت استفاده از خلاقیت و نوآوری را در اقتصاد دانش‌محور نشان می‌دهد.

یونسکو صنایع خلاق را صنایعی می‌داند که محصول یا خدمات آن‌ها به‌صورت مشخص دارای المان‌های نوآورانه یا هنری است. این تعریف، صنایع فرهنگی به‌علاوه تمام تولیدات فرهنگی و هنری را شامل می‌شود. به همین دلیل در گردشگری نسل سوم، طراحان بسته‌های گردشگری با استفاده از صنایع خلاق و تکیه‌بر تعامل نزدیک و دوسویه با گردشگر درصدد خلق تجربه‌ای تازه، ملموس و لذت‌بخش هستند.

ابتکار در گردشگری

در گردشگری خلاق، گردشگر به تعامل بیشتر آموزشی، اجتماعی، احساسی و همچنین مشارکت با مکان، فرهنگ زندگی و مردم تشویق می‌شود. مرتبط ساختن صنایع خلاق با گردشگری می‌تواند تقاضا را افزایش داده، ابتکار در گردشگری را برانگیزد و محصولات این حوزه را دوباره احیا کند.

گردشگری خلاق به‌عنوان جدیدترین مدل گردشگری می‌بایست با توجه به ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی مردم و شهرها طراحی و پیاده‌سازی شود. هنگام صحبت در ارتباط با انواع گردشگری، همانند صنایع دیگر باید میان بازار انبوه این صنعت و بازار خاص آن تفاوت قائل شد.

توجه به ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی

در گردشگری انبوه، گردشگری در قامت همان تعریف جا افتاده و مصطلح، گردشگر به دنبال بازدید از شهرهای معروف و اماکن شناخته شده است و در بازاریابی مربوط به گردشگری انبوه نیز تمرکز بر بسته‌های گردشگری ارزان، هتل‌ و جاذبه‌های گردشگری شناخته شده است.

در طرف مقابل، گردشگری خاص را باید تمرکز بر ایجاد تجربه‌ی سفر خاص و شخصی‌سازی شده برای مخاطبینی که به دنبال چیزی فراتر از دستاوردهای گردشگری انبوه هستند، دانست.

شرکت‌های ‌دانش‌بنیان و خلاق زیادی به واسطه حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توانسته‌اند با طراحی پلتفرم‌های متنوع و کاربردی و ارائه بسته‌های گردشگری به رشد و توسعه این حوزه کمک کنند، همچنین در حوزه گردشگری سلامت نیز خدمات خوبی تاکنون ارائه شده است.

بهره‌مندی از خدمات هوشمند در گردشگری نیز یکی از قابلیت‌های ارائه شده توسط فناوری‌های هوشمند به کاربران است. استفاده از فناوری‌های واقعیت افزوده، واقعیت مجازی، درگاه‌های هوشمند برای رزرواسیون، پرداخت و استفاده از تورهای مجازی، بخشی از همین قابلیت‌های فناورانه در دنیای هوشمند به شمار می‌رود.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

20#