تولید هوشمند یکی از مزایای توسعه فناوری در دنیا است که برای رسیدن به بلوغ در این نوع از تولید باید گام‌هایی چون تطبیق پذیری و خودیادگیری، افزایش قدرت پیش‌بینی، تجزیه و تحلیل اطلاعات، مشاهده پذیری و رصد آنی، اتصال تجهیزات و دیجیتالی شدن برداشت.

کارشناسان 5 مشخصه کلیدی برای تولید هوشمند قائل هستند که شامل «اتصال»، «بهینه سازی»، «شفافیت»، «پیشگیری از مخاطرات» و «چابکی» می شود. طبق تعریف موسسه استاندارد و فناوری آمریکا تولید هوشمند مجموعه‌ سیستم هایی است که با همگرا کردن فرآیندهای تولید، توانایی پاسخ به تغییرات و نیازها را در لحظه دارند.

هوش مصنوعی، رباتیک، سنسورها، اینترنت اشیا، یادگیری ماشینی کلان داده‌ها و غیره هم مهم ترین ابزارهای توسعه پدیده تولید هوشمند می دانند. این مدل تولید می تواند چالش نیروی کار را رفع کند. همچنین این کار به توسعه سریع فناوری‌های نوین، تغییر نگرش به سمت شبکه سازی، افزایش رقابت و ضرورت چابک سازی و ظهور مفاهیم توسعه پایدار کمک می کند.

اما این مفهوم در دنیا با 9 فناوری شاخص توسعه یافته است. رباتیک و خودروهای بی سرنشین، پهپاد، پرینتر سه بعدی، داده کاوی، پلتفرم آنلاین، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، اینترنت اشیا و سنسور، پردازش و ذخیره سازی ابری و اپلیکیشن موبایل و نرم افزار فناوری های مطرحی هستند که به هوشمندسازی تولید کمک کرده‌اند.

تولید هوشمند به بهبود امنیت، کنترل و رصد فعالیت ها و فرآیندهای کاری برای نیروی انسانی، بهبود فرآیندهای تصمیم گیری، پیش بینی آینده، استفاده بهینه از منابع و کاهش هزینه ها و تلفات منجر می شود. این مفهوم می تواند به رونق تولید کمک کند و هدر رفت منابع و انرژی را به حداقل برساند.

ایران هم در تلاش است با استفاده از توان و ظرفیت دانشی و تخصصی موجود در شرکت های دانش‌بنیان و خلاق به این مهم دست یابد و تولید را با کمک فناوری‌های پیشر فته رونق دهد.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23