محدود بودن منابع انرژی فسیلی و مشکلات ناشی از انتشارات گازهای گلخانه‌ای، توجه بیش‌ازپیش به انرژی‌های تجدید پذیر را ضروری ساخته است. دسترسی کشورهای درحال‌توسعه به انواع منابع جدید انرژی، برای توسعه اقتصادی آن‌ها اهمیت اساسی دارد.

با توجه به برخورداری از ظرفیت مطلوب و مناسب انرژی‌های تجدید پذیر در کشور، توسعه منطقی این منابع ارزشمند امری مهم به نظر می‌رسد، چراکه از این طریق می‌توان در جهت اهداف توسعه پایدار نیز گام برداشت.

در اکثر کشورهای توسعه‌یافته به دلیل کمبود منابع انرژی، گرانی، مشکلات زیست‌محیطی و نوسانات قیمت سوخت‌های فسیلی تمایل به استفاده انرژی‌های تجدید پذیر دیده می‌شود.

منابع انرژی از مهم‌ترین عوامل و عناصر توسعه پایدار محسوب می‌شوند، داشتن انرژی مناسب عمده‌ترین عامل اقتصادی جوامع صنعتی پس از نیروی انسانی است چراکه انرژی یک نیاز اساسی برای استمرار توسعه اقتصادی، رفاه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و امنیت جامعه است.

بر همین اساس مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری اقدام به شناسایی و حمایت از طرح‌های فناورانه حوزه انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی در بخش‌های اصلی انرژی فسیلی، انرژی‌های نو و تجدید پذیر، برق و نیروگاه کرده است.

از مجموع 17 طرح حمایت‌شده حوزه انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی از زمان آغاز به کار این مرکز، تمامی آن‌ها در 8 سال گذشته مورد حمایت قرار گرفته که بخش انرژی فسیلی با تعداد 10 طرح، بیشترین تعداد طرح‌های مورد حمایت را به خود اختصاص داده است.

طرح‌های کلان ملی فناوری دارای ویژگی‌های از قبیل که اثربخشی ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، ایجاد هم‌افزایی و هماهنگی بین سازمان‌های دولتی و خصوصی برای انجام طرح‌های راهبردی و اقتدار آفرین، تجاری‌سازی تحقیقات کاربردی با سطوح فناوری بالا و کارآفرینی فناورانه هستند، این طرح‌ها راهگشایی برای ورود محصولات دانش‌بنیان و خلاق با کیفیت به بازارهای داخلی و بین‌المللی نیز محسوب می‌شوند.

برخی از جدیدترین طرح‌های کلان ملی فناوری در حوزه حوزه انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی که در حال اجرا هستند، شامل کولر هیبریدی، توربین انبساطی 500 کیلوواتی، متیل دی اتانول آمین، بومی‌سازی تجهیزات ابزار دقیق در صنعت، خط تولید دیسک انفجاری محافظ سامانه‌های تحت‌فشار (راپچر دیسک)، سیستم پوزیشنر شیر کنترل، تولید شیرهای توپی و جداسازی دی‌اکسید کربن از جریانات گازی حاصل از احتراق می‌شوند.

توربین بادی 250 کیلووات، میکرو توربین مولد همزمان برق و حرارت، سامانه مهندسی موتور استرلینگ یک کیلووات، خط تولید کاتالیست سنتز متانول در مقیاس پایلوت و سیستم تولید همزمان برق و حرارت نیز برخی از طرح‌های خاتمه یافته از سال 1392 تا 1397 هستند.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#20