تولید سنتی گیاهان دارویی روشی است که از دیرباز در کشور وجود داشته و همچنان نیز در برخی استان‌ها این کار ادامه دارد؛ اما این روش قدیمی وقت‌گیر است و کارایی بالایی ندارد. در روزهایی که زندگی با شتاب زیادی می‌گذرد و استفاده از فناوری‌های نوین شیوه زندگی را تغییر داده است؛ صنایع به دنبال اجرای طرح‌های توسعه‌ای با کمک هوشمندسازی و ابزار مکانیکی هستند.

صنعت گیاهان دارویی هم در این میدان پرشتاب در تکاپو است تا با استفاده از طرح‌های توسعه مکانیزاسیون گیاهان دارویی، از این قافله عقب نماند و تجهیزات کافی برای تولید این محصولات فراهم کند. ستاد توسعه فناوری‌های گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم، با تسریع و تسهیل این اتفاق در 2 سال اخیر از 20 طرح توسعه مکانیزاسیون گیاهان دارویی در کشور حمایت کرده است.

طرح‌هایی چون «ماشین برداشت گل محمدی»، «ماشین سورت و بسته بندی پیاز زعفران»، «توسعه مکانیزاسیون کاشت پیاز زعفران»، «توسعه و تکمیل ماشین‌های برداشت گل زعفران»، «دستگاه پاک‌کننده گل زعفران با سیستم پردازش نور»، «دستگاه‌های خشک‌کن و بسته‌بندی زعفران»، «مکانیزاسیون کشت زیره سبز در خراسان» و «مکانیزاسیون کشت سیاهدانه و زیره در استان گلستان» و غیره از جمله این طرح‌ها است.

«تکمیل ماشین برداشت  بابونه در پردیس ابوریحان دانشگاه تهران»، «تکمیل ماشین برداشت چای ترش»، «تغییرات ماشین کاشت نشایی با رویکرد کاشت نشاء گیاهان دارویی»، «ساخت ماشین کاشت موسیر با ایجاد تغییراتی در سیب زمینی کار»، «فرآوری موسیر با استفاده از دستگاه پوست کن و خشک کن اختصاصی»، «دستگاه شستشو، سورت و خشک کن ریشه گیاهان دارویی» و «دستگاه جدا کننده، بوجاری و سورت گیاهان دارویی» نیز دیگر طرح‌های مورد حمایت است.

همچنین این ستاد برنامه های متعددی برای افزایش تولید گیاهان دارویی دارد که در این زمینه می توان از طرح‌های «اولویت بندی کشت گیاهان دارویی در مناطق مختلف براساس مزایا و ظرفیت‌های منطقه‌ای»، «توسعه گیاهان دارویی حوضه دریاچه ارومیه»، «کشت و توسعه گیاهان دارویی در 3 هزار هکتار دشت سیستان»، «ایجاد باغ الگویی گیاهان دارویی گرمسیری و تولید نهاده های تکثیری» و «توسعه کشت گیاهان دارویی با تغییر الگوی کشت با تاکید بر گیاهان دارویی کم آبخواه» نام برد.

با نگاهی به وضعیت کشت و تولید گیاهان دارویی طی سال‌های اخیر می‌توان روند رو به رشد سطح زیرکشت و افزایش تولید گیاهان دارویی را مشاهده کرد. این اتفاقات حاصل تزریق نوآوری و فناوری به صنعت گیاهان دارویی کشور و استفاده از توان دانشی شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق است.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23