عدم تامین این نیاز چالش‌هایی چون افزایش هزینه های درمانی به علت ابتلا به انواع بیماری ها و مسمومیت های ناشی از غذای آلوده، رشد بیماری‌ها و مرگ و میر، بروز بحران‌های اقتصای و پیامدهای سیاسی و اجتماعی به دلیل به مخاطره افتادن سلامت جامعه به همراه دارد. به همین دلیل همه کشورها به صورت جدی به دنبال تامین امنیت غذایی در کشورشان آن هم به شکلی پایدار هستند.

این مفهوم جهانی ارتباط مستقیمی با توسعه فناوری و اجرای سیاست‌ها و سازوکارهای فناورانه دارد. چون اتکای تنها به منابع موجود در کشورها، نمی تواند پاسخ مطمین و پایداری به این نیاز در حال رشد جوامع باشد. آمارها از این حمایت دارد که تا سال ۲۰۵۰ جمعیت کره زمین به بیش از ۹ میلیارد نفر برسد.

یکی از بزرگترین نگرانی‌های امنیت غذایی پاسخ به این پرسش است که آیا واقعا می‌توان غذای ۹ میلیارد نفر را تامین کرد؟

کشاورزی ارگانیک، استفاده از نانوفناوری، کابرد فناوری ژنوم توالی‌یابی و غیره از جمله راهکارهایی است که در دنیا برای پاسخ به این نیاز نگان کننده مطرح است. اما این دغدغه جهانی در ایران نیز چند سالی است به شکلی جدی مطرح است و دستگاه‌های متولی برنامه‌هایی برای رفع این چالش بزرگ دارند. از جمله این بازیگران، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است که 14 اقدام ملی را برای این کار تعریف کرده است.

ایجاد شتاب‌دهنده‌ها

توسعه شتاب‌دهنده‌ها از جمله این برنامه‌ها است که تاکنون منجر به ایجاد 6 شتاب دهنده در حوزه دام، طیور و آبزیان شده است. 5 شتابدهنده در زمینه واکسن دامی و 1 شتابدهنده در عرصه زیست دریا. همچنین این تلاش‌ها زمینه را برای شکل گیری 2 شتاب دهنده در زمینه زراعت و باغبانی و 5 شتاب دهنده در حوزه صنایع غذایی شده است.

ایجاد استانداردها

ایجاد استانداردهای محصولات زیست فناوری کشاورزی در سایت سازمان استاندارد نیز اقدام دیگر در این حوزه است.

پنجره واحد الکترونیکی

تهیه دستورالعمل های پنجره واحد الکترونیک صدور مجوز تولید محصولات زیستی هم برای این کار در نظر گرفته شده است.

اصلاح ساختار کدهای  ISIC

از دیگر برنامه‌های ملی برای تامین امنیت غذایی در کشور تدوین 18 کد محصول ازکودهای زیستی و 25 کد محصول برای زیست مهارگرها است.

سامانه رهگیری محصولات کشاورزی

طراحی و استقرار پایلوت سامانه رهگیری محصولات کشاورزی هم گام دیگری بود که توسط ستاد توسعه زیست فناوری اجرایی شد.

سامانه توزیع نهاده های کشاورزی (کودنت)

توزیع متمرکز نهاده های کشاورزی سالم با روشهای مدیریت جدید فروش متمرکز (الکترونیک) اقدامی است که تاثیر زیادی در تحقق امنیت غذایی در کشور دارد.

برگزاری سمپوزیوم و کارگاه آموزشی

یکی از راه‌های ارتقای امنیت غذایی، توسعه کشت بافت گیاهی است. اقدامی که با تلاش ستاد توسعه زیست فناوری و برگزاری سمپوزیوم های ملی کشت بافت گیاهی و شبکه محصول سالم اجرایی شد.

تدوین برنامه مدیریت تغذیه تلفیقی در جهاد کشاورزی

پیگیری نتایج پایلوت مصرف کودهای زیستی در 33 استان کشور نیز اقدامی است که برای اجرایی شدن برنامه مدیریت تغذیه تلفیقی در جهاد کشاورزی دنبال شده است و نتایج مثبت و قابل قبولی به دست آمده است.

استقرار بازار محصول سالم کشاورزی

این کار نیز با همکاری شرکتی دانش بنیان برای استقرار بازار محصول سالم و تولید گیاهان بر اساس آنالیز کلان داده انجام شد.

دستنامه‌های ترویجی

تهیه و چاپ 5 دستانه ترویجی برای محصولات زیست فناوری کشاورزی هم گامی دیگر برای ترویج این اقدامات و نتایج آن در جامعه بود که اهم فعالیت ها و ضرورت اجرایی کردن آنها را در جامعه اطلاع رسانی کرده است.

شمس

شبکه شمس نیز به عنوان شبکه محصولات سالم از مزرعه تا سفره نیز در این مسیر مدنظر بود و اجرایی شد.

طرح پایلوت تولید میکرو و ماکروجلبک

این طرح به شکل آزمایشی در استان های فارس، سیستان، گیلان و هرمزگان در حال اجرا است.

حمایت از ایجاد و استقرار نماد طیب

این کار نیز با همکاری نهادهای موثر در حال پیگیری و اجرا است تا نمادی ملی برای تایید سلامت محصولات ایجاد شود. این اطلس نیز به آدرس www.btatlas.com در دسترس علاقه مندان است.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23