دبیر علمی سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی شعار این رویداد را «اقدام و عمل دانش‌بنیان، پیشران اقتصاد مقاومتی» و در راستای شعار سال 95 اعلام کرد.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، محمدحسن عصاره  دبیر علمی سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی امروز (یکشنبه) در نشست خبری، شعار این رویداد را «اقدام و عمل دانش‌بنیان، پیشران اقتصاد مقاومتی» اعلام کرد و گفت: ما اعتقاد داریم با توجه به مؤلفه‌ها و شاخص‌هایی شامل درون‌گرا بودن، برون‌نگر، مردم محور، عدالت محور  و دانش‌بنیان که برای اقتصاد مقاومتی تعریف‌شده است، اقتصاد مقاومتی از مسیر اقتصاد دانش‌بنیان عبور می‌کند.

وی توضیح داد: با توجه به نام‌گذاری سال 95 با عنوان «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» تصور ما این است که برگزاری جشنواره و نمایشگاه، ارائه محصولات فناورانه، ارائه محصولات دانش‌بنیان، حضور بخش‌های خصوصی، در واقع تجلی و تبلور و مصداق اقدام و عمل در سال 95 محسوب می‌شود. پس برگزاری سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی با این نام‌گذاری متناسب قرار گرفته است.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی بیان کرد: فرهنگ‌سازی، اتصال حلقه‌ها، وصل حلقه فناوری، تجاری‌سازی، حضور کارآفرینان و غیره بوی این را می‌دهند که ما بتوانیم در جهت اشتغال مناسب، کارآفرینی و استفاده از منابع داخلی به‌صورت فناورانه و با ارزش‌افزوده بالا اقدام کنیم.

رشد چشم‌گیر شرکت‌کنندگان در این جشنواره و نمایشگاه

عصاره آمار شرکت‌کنندگان و محصولات بخش‌های مختلف این جشنواره و نمایشگاه را به این صورت توضیح داد: 487 شرکت تولیدی صنعتی بخش خصوصی در سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی حضور خواهند داشت که از این تعداد 146 شرکت دانش‌بنیان است. در مقایسه با دوره اول و دوم این جشنواره به ترتیب 20 و 350 شرکت را شاهد بودیم. که علیرغم مشکلاتی که در کشور داریم این رشد حضور بسیار امید بخش است.

وی افزود: در مجموع 2800 محصول ارائه می‌شود که به ترتیب دردوره اول و دوم 800 و 1100 محصول در این رویداد ارائه شد. از این تعداد 450 محصول فناورانه و دانش‌بنیان هستند که در بانک اطلاعاتی محصولات فناورانه ثبت شده‌اند.

دبیر علمی سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی بیان کرد: 147 مرکز علمی شامل دانشگاه، پژوهشگاه، مرکز تحقیقاتی و غیره در این رویداد حضور پیدا می‌کنند. این تعداد در دور و اول و دوم به ترتیب 90 و 120 واحد بوده است.

به گفته وی، باید نگرش درست را از جوانان و نوجوانان شروع کرد. در این دوره نیز برای نخستین بار جشنواره دانش‌آموزی گیاهان دارویی و طب سنتی به جشنواره و نمایشگاه گیاهان دارویی، فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی افزوده شده است.

عصاره توضیح داد: بیش از700 گروه فن آفرین از طریق پژوهسراهای آموزش و پرورش به این رویداد معرفی شد که با توجه به محدودیت‌های مکانی تنها 100 فناوری از قشر دانش‌آموز در این جشنواره حضور به هم می‌رسانند.

وی بیان کرد: مانند دوره‌های گذشته فن بازاری طراحی‌شده است که حدود 70 فناوری نسبتاً پیچیده ورود پیدا می‌کند، 17 گروه تسهیل گر و کارگذار حضور خواهند داشت تا حلقه واسط میان فناوران و سرمایه‌گذاران باشند.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی ادامه داد: بیش از 250 نفر از سرمایه‌گذاران دعوت‌شده‌اند که امیدواریم این فناوری‌ها موردتوجه قرار گیرد و انعقاد تفاهم و قرارداد برای انتقال دانش فنی در این بخش انجام شود.

سلامتکده

وی با اشاره به این‌که مانند سال گذشته بخش سلامتکده برای سومین دوره جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی در نظر گرفته‌شده است، گفت: از طرف وزارت بهداشت و درمان یک سلامتکده با حضور 30 پزشک متخصص در تخصص‌های مختلف طب سنتی، خدمات رایگانی را در طول جشنواره به بازدیدکنندگان ارائه خواهند داد.

عصاره با تاکید بر تفاوت سلامتکده و درمانگاه گفت: در سلامتکده افراد سالم نیز مراجعه می‌کنند. به عبارت دیگر اصول حفظ سلامتی که در طب سنتی ما آورده شده است، فرهنگ‌سازی می‌شود.

هربراتوم

وی بخش دیگری که در سومین دوره جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی برای نخستین بار پیش‌بینی‌شده است را «هربراتوم» نام برد و گفت: هربراتوم به معنی نگهداری و معرفی گیاهان زنده است. از گونه‌های مختلفی که بیشترین استفاده را در طب سنتی دارند در این بخش قرار داده‌ایم که به نزدیک 400 گونه می‌رسند.

کارگاه‌های آموزشی تخصصی

به گفته دبیر علمی سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی کارگاه‌های آموزشی‌ای که در این جشنواره برگزار می‌شود، به دنبال مطالبی که معمولاً در جامعه آموزش داده می‌شود نیست. بلکه به دنبال حل گره‌هایی است که بحث تجاری‌سازی، انتقال فناوری، جریان اقتصاد دانش‌بنیان شکل بگیرد.

وی بیان کرد: در این کارگاه‌ها برندسازی، صادرات، آشنایی با بازارهای هدف، آشنایی با نظام گمرکی، آشنایی با روش‌های طب سنتی، روش‌های ثبت دارو و روش‌های دیگری برای افرادی که به دنبال آن هستند به دقت آموزش داده می‌شود. در این کارگاه‌ها نزدیک 150 تا 200 نفر آموزش می‌بینند.

رونمایی از میراث مکتوب

عصاره توضیح داد: بیش از 14 هزار نسخه میراث مکتوب توسط دانشمندان ما تهیه شده است، همانطور که در سالهای گذشته مشاهده شد برخی کتاب‌ها که به زبان فارسی ترجمه نشده بود و به‌عنوان منبع اساسی هستند، در بخش احیای میراث مکتوب طب سنتی این کتاب‌ها ترجمه‌شده و آثار جدید رونمایی می‌شوند. نزدیک 400 اثر فاخر در این بخش ارائه خواهد شد.

رونمایی از «نقشه راه توسعه گیاهان دارویی و طب سنتی»

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی با اشاره به این‌که در سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی رونمایی‌های مختلفی صورت می‌گیرد، گفت: مهم‌ترین این رونمایی‌ها از «نقشه راه توسعه گیاهان دارویی و طب سنتی» است.

وی با تاکید بر این‌که «نقشه راه توسعه گیاهان دارویی و طب سنتی» از «سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی» که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین‌شده برگرفته‌شده است، بیان کرد: تفاوت نقشه و سند این است که اسناد مسائل، سیاست‌ها و مبانی کلی را دارا است، این اسناد کلی اگرچه به‌عنوان یک سند بالادستی تکیه‌گاه محکمی برای ما محسوب می‌شود، اما برای دقیق و ریز کردن تکالیف باید عددهای توسط وزارتخانه‌های مسوول تبدیل شود.

عصاره توضیح داد: در ماده 6 این سند آورده شده است که دستگاه‌هایی که در ارتباط با صنعت گیاهان دارویی، طب سنتی و فرآورده‌های طبیعی مسول هستند شامل وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت معدن تجارت، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت کار وامور اجتماعی، سازمان محیط زیست، سازمان استاندارد و بخش‌هایی که مکلف هستند در ارتباط با اجرایی سازی و عملیاتی کردن این سند نقش ایفا کنند معرفی شده‌اند.

وی ادامه داد: این وزارت خانه‌ها طی یک و نیم سال گذشته تکالیف خود را به‌صورت عدد بیان کردند و ما در هر زمان می‌توانیم رصد کنیم در کجای کار قرار گرفته‌ایم. این به‌صورت یک نقشه بسیار روشن می‌تواند ما را به اهداف خود نزدیک کند.

برگزیدگان عرصه‌های گیاهان دارویی، فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی

به گفته دبیر علمی سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی در پایان این رویداد برگزیدگانی به‌عنوان برترین‌ها مورد تشویق قرار می‌گیرند. این برترین‌ها شامل فناور برگزیده، سرمایه گذار برگزیده، فن آفرین برگزیده، داروی برگزیده، داروساز برگزیده، پزشک، مدرس، استاد، پیشکسوت، کشاورز پیشرو، مخترع، نوآور، صادر کننده نوآور می‌شود.

رشد و توسعه گیاهان دارویی در سال‌های اخیر

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی بیان کرد: از سال 92  که سند شورای ملی انقلاب فرهنگی تصویب شد، جهت‌گیری‌های خوبی در کشور صورت رفت که موجب انجام حرکات جدیدی است.

وی توضیح داد: تعداد داروها و فرآورده‌های طبیعی در فهرست رسمی وزارت بهداشت از 138 قلم در دهه دوم انقلاب اسلامی به 938 قلم در اواخر سال 91 و حال حاضر با رشد صددرصدی به 1713 قلم در مرداد سال 95 رسیده است.

عصاره در راستای تعداد دارو و فرآورده‌های طب سنتی به‌عنوان مقوله جدید در کشور اتفاق افتاده است، گفت: این تعداد در فهرست رسمی وزارت بهداشت  از 121 قلم در پایان سال 91 به 746 قلم در مرداد سال 95 ارتقا پیدا کرد.

به گفته وی، سهم مصرف داروهای گیاهی و مکمل‌های طبیعی از یک و نیم درصد رد سبد مصرف به چهار درصد ارتقا پیدا کرده است.

دبیر علمی سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی با اشاره به سطح زیر کشت گیاهان دارویی، بیان کرد: در چهار سال اخیر زعفران، خانواده نعناییان و چاییان که بیشترین مواد مؤثره را دارا هستند، همچنین زرشک و گل محمدی از 128 هزار هکتار با بیش از 40 درصد رشد به 181 هزار هکتار افزایش پیدا کرده است.

وی با بیان سرانه مصرف که از 30 گرم، 248 گرم رشد یافته است، گفت: کاهش برداشت از گیاهان ممنوع و مشروط در عرصه‌های طبیعی ایران، با فشار سنگینی که توسط دستگاه‌های مسوول رخ داده است، به 100 هزار هکتار کاهش برداشت رسیده است.

عصاره افزود: طبق افق برنامه باید 800 هزار هکتار کاهش برداشت از گیاهان ممنوع و مشروط اتفاق بیافتد و به جای آن این گیاهان از طبیعت اقتباس، اهلی و وارد شرایط زراعی شده و کشت شود. در اینجا باید رشد وتوسعه کشت آن‌ها را داشته باشیم.

وی خاطر نشان کرد: در چند سال گذشته بیش از 35 هزار هکتار گیاهان اهلی شده به‌صورت کشت در اراضی زراعی توسعه سطح داشته‌اند. یعنی از طرفی برداشت از طبیعت شکننده و گیاهان نادر که گنجینه و ذخایر بانک ژن هستند کاهش‌یافته و به جای آن این گیاهان اهلی شده و در شرایط زراعی توسعه کشت پیدا می‌کنند. این سیاستی است که به طور جدی باید دنبال شود.

تم اصلی جشنواره «زعفران» است

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی با نام بردنتم اصلی سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی به‌عنوان «زعفران» گفت: دوره گذشته اینتم باریجه بوده است و در نظر داریم در هر دوره یک گیاه را برایتم جشنواره در نظر بگیریم. زعفران سلطان گیاهان دارویی کشور ما محسوب می‌شود.

وی توضیح داد: از 77300 هزار هکتار در سال 91 به 96 هزار هکتار در سال 95 رسیده‌ایم که توسعه بسیار خوبی است. زعفران بومی کشور ما است و 94 درصد تولید آن در کشور ما صورت می‌گیرد. این گیاه از ارزش‌افزوده بسیار بالایی برخوردار است که البته از ارزش‌افزوده آن کم‌بهره می‌بریم.

عصاره ادامه داد: این گیاه پاییزه است و از مصرف آب بسیار پایینی برخوردار است. سازگاری بسیار بالایی دارد و باید توسعه کمی و کیفی آن را در سیاست‌های توسعه قرار دهیم.

فرهنگسازی و معرفی شرکت های دانش بنیان

پرویز کرمی دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان معاونت علمی نیز، در نشست خبری سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی ایران گفت: این جشنواره در راستای فرهنگ‌سازی و معرفی شرکت‌های دانش‌بنیان این حوزه و به همت ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی به‌صورت دوسالانه برگزار می‌شود.

وی همچنین بیان کرد: این رویداد معرف حمایت‌های کشور ما از پتانسیل‌ها و توانمندی‌هایی شرکت‌های این حوزه را بروز و ظهور می‌دهد. سومین دوره آن نیز این نمایشگاه از 15 تا 18 شهریورماه در مصلی بزرگ امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.

پرویز کرمی توضیح داد: سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی ایران بخش‌های مختلفی علاوه بر نمایشگاه و جشنواره دارد. از جمله فن بازار تخصصی، سلامتکده، کارگاه‌های آموزشی مانند دوره گذشته هم ویژه مردم و هم ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان، در راستای فرهنگ‌سازی نیز بخش دانش‌آموزی به این رویداد افزوده شده است.

وی افزود: اکثر ستادهای معاونت علمی به سمت حوزه دانش‌آموزی سوق پیدا کرده‌اند تا ترویج و فرهنگ‌سازی از پایه نهادهای آموزشی دنبال شود.

مشاور معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری ادامه داد: در این دوره محصولات جدید و شرکت‌های جدیدی که به‌تازگی به این حوزه افزوده‌شده‌اند تعداد قابل‌توجهی را تشکیل می‌دهند.

سومین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی ایران به همت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری 15 الی 18 شهریورماه 95 در مصلی تهران برگزار می‌شود.

پایان پیام/29