خام فروشی را می‌توان معنای واقعی از دست دادن ثروت عنوان کرد. همان‌طور که فروش نفت خام به‌عنوان فروش ثروت کشورها شناخته می‌شود، هر محصول دیگری اگر به‌صورت خام صادر شود، ثروت ازدست‌رفته محسوب خواهد شد. مواد خام پس از هرگونه تغییر شکل و تبدیل به محصولی تازه، قیمت واقعی خود را به‌دست می‌آورد.

این مسئله در صادرات از اهمیت بیشتری برخوردار است. درصورتی‌که خام فروشی مدیریت نشود، مواد خامی مانند گیاهان دارویی از کشور ما به دیگر کشورها صادر می‌شود و آنجا با تبدیل به محصولات دارویی هویت خود را به‌دست می‌آورند. این اتفاق درنهایت موجب متضرر شدن کشور ما خواهد شد.

برای مثال می‌توان به زعفران اشاره کرد که به‌صورت فله به کشورهای دیگر صادر می‌شود، این محصول تنها با اختصاص بسته‌بندی زیبا و استاندارد قیمتی چند برابری به خود می‌گیرد. ضمن این‌که در این مواقع کشور ما علاوه بر بی‌نصیب ماندن از سود مالی، با ضرر دیگری نیز مواجه خواهد بوو آن این است که کشورهای دیگر با این اقدام مواد خام کشور ما را به اسم خود ثبت می‌کنند و به صادرات آن می‌پردازند.

باوجود خام فروشی زراعت گیاهان دارویی نیز امروزه با مشکلات اقتصادی مواجه است. چراکه وقتی این گیاهان به صورت فله به فروش می‌رود برای تولید کننده آن نیز به‌صرفه نخواهد بود. درحالی‌که با تبدیل آن به فرآورده های دارویی ارزش افزوده خوبی به دنبال خواهد داشت.

راه‌حل این امر فروش فرآورده‌های دارویی به صورت کرم پماد قطره شربت قرص کپسول به‌جای گیاهان دارویی است. چنانچه تولیدکنندگان ما به سمت ساخت دارو با استفاده از گیاهان دارویی هدایت شوند، دیگر خام فروشی کنار گذاشته می‌شود.

تولید داروهای گیاهی دارای کد IRC بروشور ،بسته بندی و تاریخ مصرف موجب بالا رفتن اعتماد مردم خواهد گشت. با نگاهی به افول استقبال از عطاری‌ها می‌توان متوجه شد که مردم به گیاهان خامی که از طریق این مراکز فروخته می‌شود اعتماد کافی ندارند،در نتیجه ساخت داروی گیاهی می‌تواند این کاهش اعتماد را جبران نماید .

اهمیت ارتباط سرمایه‌داران و محققان

افرادی که در حوزه فرآورده‌های گیاهی برند های معتبر می باشند سرمایه‌داران بزرگی هستند در حالی که این عرصه نیاز به متخصصان بزرگ دارد. چراکه با توجه به گونه‌های گیاهی متنوع کشور ما، پتانسیل و ظرفیت صنعت گیاهان دارویی در ایران بالاست و متاسفانه امروز بازار ما در حال بهره‌برداری از درصد کمی از آن است.

سرمایه‌داران و صاحبان برند باید با استفاده از دانشمندان این علم ظرفیت‌های فرآوری گیاهان دارویی را بالا ببرند امروزه کشور ما با قابلیت بهره‌برداری از صدها گیاه دارویی مواجه است. این مهم تنها با در کنار هم قرار گرفتن محققان و صاحبان سرمایه‌ ممکن خواهد شد.

ازجمله راهکارهای این ارتباط برگزاری «فن بازار» است. همانطور که این فن بازار های تخصصی در هر چهار دوره جشنواره و نمایشگاه های گیاهان دارویی، فرآورده‌های طبیعی و طب سنتی ایرانی برگزار گردیده است.

صنعت گیاهان دارویی و داروهای گیاهی و تجارت آن به رشته های دانشگاهی زیادی وابسته است. در نتیجه این نیاز حس می‌شود که در این زمینه کار جمعی و تیمی با قدرت بیشتری صورت گیرد و از تک روی ها پرهیز گردد ،گیاهان دارویی زنجیره‌ای از علوم می باشند که باید به هم متصل شوند. برای این‌که یک مجموعه موفق علمی موفق به تولید محصول شود، نیاز است تا بیولوژیست در کنار شیمیست، فارموکولوژیست، فیتو شیمیست و پزشک در کنار هم قرار بگیرند و در اخراین حلقه به کشاورزی متصل گردد.

* علی مازوجی دانشیار زیست شناسی علوم گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی و مدیر عامل شرکت ترانه های شفا بخش طبیعت

پایان پیام/29