به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، رساله دکتری سرور اسفنده، با عنوان «برنامه‌ریزی سازگار انرژی با توجه به الگوی گسترش شهری و تغییرات اقلیمی در شهر‌های ساحلی استان هرمزگان» با راهنمایی افشین دانه‌کار و حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام شد.

اسفنده، دانش‌آموخته دکتری مهندسی منابع طبیعی-محیط‌زیست -ارزیابی و آمایش سرزمین از دانشگاه تهران، در توضیح این طرح گفت: اهداف جهانی مانند توسعه پایدار، تغییرات اقلیمی و برابری اقتصادی، راهنمای سیاست‌گذاران برای دستیابی به اهداف سازمان ملل است. از سوی دیگر تغییر اقلیم و گرمایش جهانی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی و شهرنشینی رو به گسترش است. از دیگر سو، پدیده شهرنشینی با توجه به افزایش جمعیت جهان، به‌شدت در حال گسترش است و توسعه شهر‌ها و مهاجرت مردم از مناطق روستایی به شهر‌ها از جمله پدیده‌های قابل توجه جهانی است.

وی افزود: توسعه سریع شهرها باعث تغییر کاربری اراضی و تخریب محیط‌زیست می‌شود که این مسئله، تغییرات اقلیمی را تشدید می‌کند. در نتیجه، شهرها با افزایش آلودگی، طوفان و بارندگی‌های سیل‌آسا مواجه می‌شوند.

این پژوهشگر با اشاره به اهمیت پوشش گیاهی در شهرها اظهار داشت: تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی نقش مهمی در اقلیم و کیفیت هوا دارند. این تغییرات، ویژگی‌های دمایی شهر را تغییر داده و بر اقلیم محلی و منطقه‌ای اثر می‌گذارند.

اسفنده، جزایر حرارتی شهری را نمونه‌ای از اثرات تغییرات اقلیمی دانست و بیان کرد: این جزایر با افزایش مصرف انرژی و کاهش کیفیت هوا، آسایش ساکنان شهرها را تحت تاثیر قرار می‌دهند. تغییرات اقلیمی و شهرنشینی، چالش‌هایی را در برنامه‌ریزی شهری، مدیریت منابع انرژی و آب ایجاد می‌کند و مانع توسعه پایدار می‌شود.

وی با اشاره به مشکلات مناطق ساحلی ایران گفت: این مناطق به دلیل فعالیت‌های توسعه‌ای و تغییرات اقلیمی، آسیب‌پذیرتر هستند و نیازمند توجه بیشتری هستند. به‌طور کلی می‌توان مسائل و مشکلات موجود در مناطق ساحلی را به دو دسته اصلی تقسیم کرد. دسته اول مسائل و مشکلاتی است که در نتیجه تأثیر عوامل طبیعی به‌وجود می‌آید که از آن جمله می‌توان به آبگرفتی منطقه ساحلی در اثر بالا آمدن تراز آب دریا، آبگرفتگی ناشی از وقوع سونامی، آبگرفتگی ناشی از وقوع سیلاب، آبگرفتگی ناشی از برکشند طوفان، وجود جریان‌های شکافنده، مشکلات ناشی از فرسایش و رسوب‌گذاری، وقوع خشکسالی، یخبندان، زلزله، زمین‌لغزش، وقوع روانگرایی و مواردی از این دست اشاره کرد.

اسفنده ادامه داد: دسته دوم مسائل و مشکلاتی است که در اثر فعالیت‌های انسانی در محیط‌زیست طبیعی رخ می‌دهد که از آن جمله می‌توان به تخریب جنگل‌های مانگرو، تخریب آب‌سنگ‌های مرجانی، کاهش تنوع زیستی گونه‌های گیاهی و جانوری، افزایش آلاینده‌ها، از دست دادن و تخریب مصب رودخانه‌ها و برداشت بیش از اندازه از منابع تجدیدپذیر اشاره کرد که خود، نمودی از فشار بیش از حد انسان بر محیط هستند.

این پژوهشگر حوزه منابع طبیعی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که مناطق ساحلی از نظر فعالیت‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی و همچنین با توجه به تغییرات اقلیمی نسبت به سایر زیست‌بوم‌ها مناطق آسیب‌پذیرتری هستند. این مناطق با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی ویژه و تأثیر از جریان‌های دریایی و اقیانوسی از اثرات تغییر اقلیم سهم بیشتری دریافت می‌کنند. همچنین توسعه کنونی و آتی اقتصادی-اجتماعی در این مناطق به نوبه خود موجب تغییرات اقلیمی محلی و منطقه‌ای خواهد شد.

پایان پیام/

#20