مشتری مداخلات شناختی
بدن انسان در ارتباط با مغز به پردازشهای شناختی مغز جهت میدهد. مطالعات نشان میدهد قطع دست یا پا حتی پس از بهبودی کامل به میزان فوقالعادهای، نوع و کیفیت پردازشهای عالی مغزی را که در ظاهر ربطی هم به دست و پا ندارند (مانند قضاوت یا تصمیم گیری) تحت تأثیر قرار میدهد. حتی یک تغییر کوچک در بدن نیز میتواند پردازشهای شناختی را تحت تأثیر قرار دهد. اگر یک خودکار را در دهان خود بین دندانهای خویش به گونهای قرار دهید که دهان شما را با حالتی شبیه خندیدن باز نگه دارد و سپس در یک آزمون، میزان جذاب بودن گروهی از تصاویر را امتیازبندی کنید، در مقایسه با وضعیت دهان بسته، امتیاز بالاتری به جذابیت تصاویر خواهید داد.
از بدن که خارج شویم محیط پیرامونی نیز در عملکرد مغز مؤثر است. به ما توصیه میکنند که دوستان خود را به دقت انتخاب کنیم یا به افراد درگیر در اعتیاد تأکید میشود که از مواجهه با محیطهایی که قبلاً در آنها مواد مصرف میکردهاند، خودداری کنند اثرگذاری محیط برعملکردهای مغز، فرصتهای زیادی را برای مداخلات شناختی ایجاد میکند. اما لازمه استفاده مناسب از مداخلات محیطی، اطلاع از نحوه تعامل مغز و محیط پیرامونی است. علوم و فناوریهای شناختی از طریق همکاریهای بینبخشی و فرابخشی با حوزههای متنوع جامعهشناسی، اقتصاد، انسانشناسی، هنر و فرهنگ در کنار حوزههای مختلف علوم اعصاب، چنین دانشی را در اختیار ما قرار میدهد.
اجرای مداخلات شناختی در مورد هر یک از پردازشهای شناختی، مستلزم رعایت ظرافتهای بسیاری است. این ظرافتها با توجه به مخاطبان مختلف این مداخلات، از کودکان پیش دبستانی تاسالمندان و از افراد دچار نقائص شناختی مانند افراد دچار آلزایمر تا افراد دارای توانمندیهای شناختی، مانند مدیران یا فرماندهان، طیف بسیار گستردهای را دربر میگیرد. در یک نگاه کلی، هرکس که از مغز خود برای زندگی یا کار استفاده میکند، میتواند مشتری مداخلات شناختی باشد. این موضوع بازار گستردهای را برای ارائه خدمات شناختی ایجاد میکند که از آموزش و پرورش و آموزش عالی تا بیماریهای نورولوژیک، بیماریهای روانپزشکی و حتی تربیت مدیران ارشد و فرماندهان نظامی و انتظامی گسترش دارد.
*عضو هیات علمی پژوهشکده علوم شناختی
Send to friends