فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به عنوان فناوری کلیدی قرن حاضر در زمینه ی دستیابی به اهداف کلان توسعه ملی و همچنین اهداف بین المللی مانند اهداف توسعه هزاره و اهداف توسعه ی پایدار، نقش محوری ایفا می کند،  این فناوری به عنوان سنگ بنا و ستون اصلی جامعه اطلاعاتی شناخته شده است.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نقش و کارکردهای فناوری ارتباطات و اطلاعات به عنوان محور بسیاری از تحولات جهانی، امری انکارناپذیر است، فناوری اطلاعات و ارتباطات با سرعت چشم گیری در حال پیش روی است و تمامی کشورهای جهان تلاش می کنند تا با برنامه ریزی های جامع و آینده نگر، زمینه ی توسعه ی شاخص فاوا را فراهم و گام های مهمی در جهت ارتقای رتبه ی خود و توسعه ی جامعه ی اطلاعاتی بردارند.

در حال حاضر، ایران در بین 11 کشور خاورمیانه، حائز رتبه ی نهم است که تا رسیدن به جایگاه اول برنامه تا سال 1404 ، فاصله ی زیادی دارد. دو برنامه ی چهارم و پنجم توسعه به اتمام رسیده، اما جایگاه ایران در بین کشورهای جهان و منطقه به جای ارتقا، سیر نزولی یافته است

شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات چیست؟

شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات ICT Development Index)  ) شاخص منتشر شده توسط اتحادیه بین المللی مخابرات سازمان ملل بر مبنای معیارهای مورد توافق بین‌المللی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است که این شاخص ابزار با ارزشی برای محک زدن مهمترین معیارهای اندازه گیری جامعه اطلاعاتی است که قدمی بزرگ به منظور دسترسی به جامعه اطلاعاتی است.

ICT Development Index به منظور اندازه گیری شکاف دیجیتالی و مقایسه عملکرد ICT در کشورهای مختلف توسط دولتها، متصدیان ICT ، آژانس های توسعه، محققین و دیگر بازیگران این حوزه به کار برده می شود.

رتبه ایران در شاخص‌ توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات

بر اساس تقسیم بندی صورت گرفته ایران در حوزه شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات اتحادیه بین المللی مخابرات  IDI" "در سال 2015 رتبه 91 با مقدار شاخص 4.75 را به خود اختصاص داده است و این در حالی است که در این برآورد  در سال 2010 ایران در رتبه 99 با مقدار شاخص 3.82 قرار گرفته است.

شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در سه حوزه مهارت، استفاده و دسترسی دسته بندی می شود.

رتبه ایران در شاخص استفاده

در بخش دیگر این دسته بندی در زیر شاخص استفاده ، در سه بخش مجزا میزان به کار گیری ICT اندازه گیری می شود که شامل سه معیار مصرف کاربران اینترنت، پهنای  باند ثابت از طریق کابل و پهنای  باند موبایل است.

در این بخش شاخص استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات اتحادیه بین المللی مخابرات،  ایران در سال 2015 رتبه 108 با زیر شاخص 19/2 و در سال 2010 رتبه 114 با مقدار شاخص 6/0 از آن خود کرد.

رتبه ایران در شاخص دسترسی

در بخش زیر شاخص دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات اتحادیه بین المللی مخابرات، ایران در سال 2015 رتبه 80 را با مقدار شاخص 97/5 را از آن خود کرد و این در حالی است که در همین دسته بندی در سال 2010 ایران رتبه 82 را با مقدار شاخص 62/4 به خود اختصاص داد.

از سویی دیگر زیر شاخص دسترسی، سطح آمادگی زیرساختی ICT را اندازه گیری می کند، و شامل پنج معیار و زیر ساخت دسترسی از جمله تلفن ثابت، تلفن همراه و پهنای باند بین المللی همچنین خانوارهای دارای رایانه و در آخر خانواده هایی که دارای اینترنت هستند را شامل میشود.

رتبه ایران در شاخص مهارتها

زیرشاخص مهارتها ، توانمندی ها و شاخص های ورودی پیش نیاز و ضروری را اندازه گیری می کند. این شاخص شامل سه معیار میزان بزرگسالان باسواد، میزان ثبت نام در مقطع دوم تحصیلی (مثلاً مقطع راهنمایی تحصیلی یا دبیرستان) و میزان ثبت نام در مقطع سوم تحصیلی (مثلاً مقطع دبیرستان یا دانشگاه) است.

در مقاسیه با دو شاخص استفاده  و دسترسی ، زیرشاخص مهارتها وزن کمتری در اندازه گیری IDI دارا است.

 پایان پیام/32