در عصر تجهیزات فناور و پیشرفته، ساخت و طراحی قطعه‌ها دقتی با ابعاد نانومتری پیدا کرده است. استفاده از تجهیزاتی که بتوانند مواد اولیه را شکل بدهند، برش بزنند و زمینه‌ساز ساخت تجهیزات پیشرفته شود، ضرورتی حیاتی یافته است. در این میان فناوری لیزر را یکی از فناوری‌هایی که تحولی جهشی در ساخت قطعات رقم زده است، بدانیم.

یکی از کاربردهای فناوری لیزر در برش‌ دقیق و قدرتمند قطعه‌ها است. برش لیزری، فناوری است که به کمک اشعه لیزر قطعه‌ها بر اساس شکل و ساختار مورد نظر برش داده می‌شود. این فناوری در صنایع گوناگونی مانند خودروسازی، هواپیماسازی و صنعت دفاعی کاربردهای فراوانی دارد.

دقیق و پرکاربرد

استفاده از اشعه لیزر که با یک نقطه متمرکز و بسیار قدرتمند، بر اجسام تابیده می‌شود، این کار را ممکن می‌کند. نتیجه استفاده از این فناوری، به دست امدن قطعه تراش خورده و بریده شده‌ای است که با ظرافت و دقتی بسیار بالا شکل داده شده است.

مزایای گسترده و کارآمدی بالای استفاده از فناوری برش لیزر، صنایع گوناگون در دنیا را به استفاده از این فناوری ترغیب می‌کند. محصولی که از فناوری لیزر به دست می‌آید، ظریف‌تر از روشی است که در آن از برش به روش‌های مرسوم بهره برده شده است. اما برای استفاده از تجهیزات مبتنی بر فناوری لیزر، الزام‌هایی وجود دارد و ویژگی‌هایی که تجهیزات برش از آن برخوردار باشند، از جمله این‌که دستگاه‌های برش لیزری باید پرتو لیزر را به صورت مداوم و یکنواخت بتابانند تا دقت و کیفیت محصول افزایش پیدا کند.

در برش‌های لیزری از فناوری‌های گوناگونی مانند دستگاه برش پلاسما، لیزرهای گازی و لیزرهای متکی به مایعات با فشار بالا همچون واترجت استفاده می‌شود. هر کدام از این تجهیزات مزایا و معایب خاص خود را دارند و لیزر گازی، لیزر شیمیایی، لیزر رادیواکتیو، لیزر جامد، لیزر فیبری و دیگر انواع، در مواد متعددی استفاده می‌شوند.

ورود شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه فناوری برش لیزر

فناوری برش لیزری به کمک شرکت‌های دانش‌بنیان تا جایی پیش رفته است که می‌توان مواد گوناگون، با سختی‌های متنوع و قطر بیش‌تری را برش دهند اما به دلیل نوظهور بودن این فناوری، همچنان محدود و هزینه‌بر است. چالشی که با ورود شرکت‌های دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری در این حوزه، می‌تواند توسعه پیدا کند و به یاری صنایع بیاید.

بومی سازی فناوری و تولید محصولات دانش‌بنیان ایران‌ساخت حوزه لیزر به ویژه در حوزه برش لیزری، یکی از مسیرهایی است که شرکت‌های دانش‌بنیان کشورمان در مسیر آن گام برداشته‌اند.

این فناوری، توسط صنعتی برش و جوش لیزری، کیفیت محصولات را همگام با فناوری‌های روز اروپایی تطبیق داده است. تجربه و دانش فنی دانش‌بنیان‌ها در این حوزه توانسته است به ساخت محصولاتی با کیفیت درخور توجه و منطبق با نیازهای صنایع منجر شود. در این مسیر ستاد توسعه فناوری‌های فوتونیک، لیزر، مواد پیشرفته و ساخت  معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در مسیر حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور این حوزه گام برداشته است.

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/24