شاید ندانید که قلب شما برای تپش خود، مغز برای انجام فعالیت‌های روزانه‌اش و کلیه برای تمیز کردن خون، نیاز به جایگزینی سلولهای مرده با سلول‌های بنیادی دارند. این سلول‌ها در بدن هستند تا به نوسازی بدن کمک و فرآیند ادامه حیات را برای بدن احیا کنند.

این علم پویا و مهم در دنیا روند توسعه شتابانی دارد و دانشمندان هر روز با ارائه راه‌کارهای نوین، دنیای درمان را با شیوه‌ها و فناوری‌های جدید شگفت‌زده می‌کنند. ابزارهای جدیدی که امید به زندگی را در بیماران بیشتر می‌کند و مهر تاییدی به ادامه حیاتشان می‌زند.

بیمارانی که سال ها با بیماری‌های صعب‌العلاج یا لاعلاجی مانند سرطان، بیماری‌های قلبی، پارکینسون، اسکلروز متعدد، سکته، بیماری هانتینگتون، صدمات نخاعی و بسیاری بیماری‌های دیگر دست و پنجه نرم می‌کنند و درد می‌کشند.

به همین دلیل، این علم کاربردی در دنیا به یکی از علوم پیشرو بدل شده است و کشورها برای توسعه این حوزه فناورانه با هم رقابت می‌کنند. رقابتی که نفع آن برای مردم و بیماران است و قرار است آینده‌ای ایمن‌تر و سالم‌تر برای بشر رقم بزنند.

شتاب‌گیری این حوزه فناورانه را به سال ۲۰۱۰ میلادی منتسب می‌کنند. آمارها می‌گوید این عرصه علمی در آن سال‌ها حدود سه میلیارد دلار بازار جهانی داشته و قرار است تا ۲۰۳۰ میلادی این بازار به حدود بیست میلیارد دلار برسد.

کشورهای آسیایی پیشتاز در سرمایه‌گذاری بر روی سلول‌های بنیادی شامل چین، کره، ژاپن، هندوستان، قطر و عربستان هستند. البته ایران هم چند سالی است که با پیوستن به این کشورها، در تلاش برای اثبات توانمندی‌ها و ظرفیت‌های دانشی خود به دنیا است. تلاشی که قدمتی 28 ساله دارد. البته که این روند 15 سالی است شتاب بیشتری گرفته و ایران را به لیست کشورهای پیشرو در این حوزه اضافه کرده است.

حمایت همیشگی معاونت علمی و فناوری از توسعه سلول‌های بنیادی

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری هم تاکید زیادی بر توسعه این علم در کشور دارد و معاونت علمی را حامی همیشگی توسعه سلول‌های بنیادی در کشور می‌داند. آن‌طور که ستاری می‌گوید: حوزه سلول بنیادی در معاونت علمی همواره مورد حمایت قرار گرفته و می‌گیرد. ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم از نظر مالی مشکلی برای حمایت از دستاوردهای این حوزه ندارد.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری معتقد است که در آینده نزدیک فناوری‌های سلول‌های بنیادی در کشور رشدی مضاعف را تجربه می‌کند و به زودی با این روش‌ها درمان‌های جدید و مطمئن‌تری به لیست درمان بیماری‌های سخت افزوده خواهد شد چون سلول‌های بنیادی یک مجموعه بی‌نظیر علمی و درمانی محسوب می‌شود.

مسیر درمانی و پزشکی در دنیا ناخودآگاه به سمت درمان‌های سلولی در حرکت است و نظام درمانی دنیا چاره‌ای ندارد جز اینکه در این مسیر ادامه راه دهد. ایران هم اگر به سمت دست‌یابی به این فناوری کاربردی نمی‌رفت قطعا امروز برای درمان بسیاری از بیماری‌ها با مشکلات و چالش‌های زیادی روبرو می‌شد.

شتاب‌گیری علوم سلول‌های بنیادی در زیست‌بوم فناوری و نوآوری

امیرعلی حمیدیه دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با اشاره به فعالیت ۱۴۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه سلول‌های بنیادی می‌گوید: فعالیت این شركت‌ها از تولید ظرف كشت سلول كه پیش از این همه وارداتی است تا محیط كشت و تكثیرسلول را در بر می‌گیرد.

به گفته حمیدیه، براساس سند توسعه سلول‌های بنیادی و پزشكی بازساختی، تحولی بزرگ در این حوزه اتفاق افتاد و تبدیل این علم به ثروت را محقق کرد.

دبیرستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همچنین بیان می‌کند: از نظر تولید علم در حوزه سلول‌های بنیادی هم جایگاه ایران بسیار قابل قبول است و در کنار کشورهایی ایستاده‌ایم که روزی تنها قدرتمندان این حوزه علمی بودند. اما با تلاش‌های صورت گرفته در زیست‌بوم فناوری و نوآوری کاری کردیم که به لیست کشورهای دارای این فناوری پیوستیم و امروز ایران یکی از نامداران سلول‌های بنیادی در دنیا است.

حمیدیه ادامه می‌دهد: ایران پیشتازترین کشور اسلامی در حوزه سلول‌های بنیادی است و این موضوع بر توانمندی سرآمدان علمی کشور صحه می‌گذارد.

امید به زندگی و سالم ماندن یکی از نیازهای جدی و مهم روانی در جامعه است. اینکه بشر بداند در بحبوحه بیماری‌ها و جنگ‌های ناخواسته می‌تواند به طنابی چنگ بزند و خود را از عوارض این ناملایمات در امان بدارد. مثلا در روزهای سخت کرونایی، جهان به سمتی رفت که به ضرورت توسعه علمی و کشف راه‌های درمانی در زمان بروز بیماری‌های ناشناخته بیشتر پی برد.

اخبار گاه و بیگاهی هم که از گوشه و کنار جهان مبنی بر کشف دارو یا واکسنی برای درمان کرونا به گوش می‌رسد، امیدها برای رهایی از این دام پهن شده را بیشتر می‌کند. شاید این روزها حال بیماران سرطانی و صعب‌العلاج را بهتر درک می‌کنیم زمانی که ندایی از گوشه‌ای از جهان برای درمان این بیماری به گوش می‌رسد.

سلول‌های بنیادی را امیدی برای بیمارانی می‌دانند که روی تخت بیمارستان ناامید از همه راه‌ها منتظرند تا شاید درمانی جدید برایشان پیدا شود و از این روزهای سخت رهایی یابند.

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/23