یکی از عوامل اثرگذار بر برنامه‌های ترویج دانش آموزی در سال‌های اخیر، شیوع ویروس کرونا در کشور بود. با این وجود روند آموزش و ترویج نانوفناوری با حمایت ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری به راه خود ادامه می‌دهد، به طوری‌که 84هزار و 187 دانش آموز و معلم در برنامه ها و رویدادهای آموزشی، ترویجی و فناورانه نانوفناوری مشارکت داشتند.

با حمایت این ستاد، در مجموع 568هزار و 868 دانش‌آموز و معلم در برنامه‌های عمومی مدارس از دوره‌های عمومی بهره‌مند شدند. همچنین 111هزار دانش‌آموز در مرحله نخست المپیاد دانش‌آموزی نانو مشارکت کردند که 314 دانش‌آموز به مرحله سوم المپیاد راه یافتند.

رقابت چشمگیر دانش‌آموزان در قالب المپیاد

یکی از برنامه‌های دانشی و ترویجی در این حوزه، المپیاد دانش آموزی نانو است که با هدف جلب مشارکت دانش‌آموزان مدارس و  پژوهش‌سراهای دانش آموزی سراسر کشور در 3 مرحله و البته در قالبی متفاوت با توجه به شیوع ویروس کرونا برگزار شد.

علاوه بر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری، مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان، باشگاه دانش‌پژوهان جوان و نهادهای ترویجی غیردولتی مانند شرکت‌های دانش‌بنیان، شرکت‌های خلاق و فعالان خصوصی در حوزه آموزش فناوری نانو در اجرای المپیاد، همکاری و مشارکت داشتند.

 152 نهاد ترویجی به صورت گروهی مشارکت دانش‌آموزان را در این رویداد جلب کردند که در مجموع 51 نهاد شامل یک شرکت خصوصی و 50 پژوهش سرای دانش‌آموزی هر کدام موفق به ثبت نام بیش از 50 دانش‌آموز در این دوره شده اند. در مجموع 19 دوره با حضور یک هزار و 180 داوطلب توسط مدرسان باشگاه دانش‌آموزی فناوری نانو به صورت برخط در سایت باشگاه نانو برگزار شد.

در پایان مرحله نخست، 408 دانش آموز توانستند به مرحله بعدی ورود کنند. این المپیاد با معرفی برگزیده‌های نهایی یک مرحله دیگر از ترویج و آشناسازی دانش‌آموزان با این عرصه فناورانه را پشت سر گذاشت.

جشنواره دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو

همچنین یازدهمین جشنواره دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو یکی دیگر از رویدادهای ترویجی و آموزشی با حمایت ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری است که به صورت مجازی برگزار شد و دانش‌آموزان از طرح های خود دفاع کردند. این جشنواره با هدف افزایش سواد نظری دانش‌آموزان و به رقابت گذاشتن مهارت و کار عملی آن ها در حوزه فناوری نانو است. دانش آموزان باید روش انجام یک کار پژوهشی یا تولید محصول را با شرکت در این رقابت دانش‌آموزی آموزش ببینند.

بیش از 143 مقاله به این جشنواره رسید که در نهایت 23 طرح برتر در حوزه‌های مختلف و 28 طرح شایسته تقدیر شناخته شد.

بهره برداری 54هزار دانش‌آموز از آزمایشگاه های آموزشی فناوری نانو

با وجود این‌که شیوع ویروس کرونا، حضور دانش‌آموزان در آزمایشگاه‌ها را با محدودیت های جدی مواجه کرد و بازدید از آزمایشگاه و برگزاری کارگاه‌های حضوری را به حدأقل رساند، اما بیش از 54هزار و 724 نفر در قالب شبکه توانا آموزش دیده‌اند که بستری برای آموزش غیرحضوری در این حوزه است.

حمایت از ترویج‌دهندگان فناوری نانو

همچنین ترویج کنندگان فناوری نانو در آموزش و پرورش در قالب حمایت از پژوهش‌سراهای فعال توسط ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری مورد حمایت قرار گرفته‌اند. بیش از مروج نانو فناوری در قالب کارگاه آمادگی المپیاد دانش‌آموزی و یک هزار و 741 دبیر در قالب دوره ضمن خدمت حمایت شدند.

با ایجاد زیرساخت اموزش مجازی در قالب دوره آموزش مجازی پنجشنبه‌های نانویی، بیش از 20هزار و 346 فعال در حوزه ترویج نانوفناوری آموزش دیدند. 9 جلسه از نشست‌های نانویی در  سال جاری برگزار شد.

در این جلسات علاوه بر معرفی محورهای مختلف مسابقه‌های نانوفناوری، شناخت ویژگی‌ها و کاربردهای فناوری نانو در بخش‌های مختلف صنعتی آموزش داده می شود.

این دوره برای افزایش آمادگی دانش‌آموزان و استادان راهنمای آن‌ها برای حضور در دومین مسابقه کشوری فناوری نانو برگزار می‌شود.

همچنین علاوه بر برگزاری دوره کشوری ضمن خدمت نانو برای دبیران که با همکاری قطب نانو اجرایی شد و در این دوره‌ها که شامل جلسه عمومی و 6 جلسه تخصصی برای معلمان و دبیران است؛ محتوایی شامل مبانی فناوری نانو، رو شهای سنتز مواد نانو و همچنین روش های مشخصه‌یابی در فناوری نانو آموزش داده می‌شود.

روند پویا و ادامه دار ترویج نانوفناوری

ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با هدف آشناسازی جامعه دانش‌آموزی، در امتداد برنامه‌های ترویجی و آموزشی سال گذشته در سال جاری نیز این روند را ادامه داده است و علاوه بر آموزش، برنامه ساماندهی و توسعه محصولات آموزشی فناوری نانو را با تمرکز بر شناسایی و تنوع محصولات آموزشی موجود و نیز توسعه محصولات جدید و گسترش بازار آن‌ها پیگیری می‌کند.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#24