صنعتی که سالیان دراز با مدیریت و شیوه‌های سنتی اداره می‌شد و استفاده از شیوه‌های نوین مدیریتی، فناوری و نوآوری در آن چندان نقشی نداشت، با شکل‌گیری زیست‌بوم فناوری و نوآوری؛ لزوم ورود بازیگران جدید از جنس فناوران و نوآوران به این صنعت بیشتر احساس شد و دانش‌آموختگان دانشگاهی، اساتید و فناوران توانستند برای ورود به این عرصه مسیری هموار بیایند.

این فرآیند به حدی با سرعت پیش رفت و اهتمام مدیران دولتی به استفاده از ظرفیت‌های بومی دانشی و تخصصی جوانان آنقدر جدی شد که امروز با برگزاری بزرگ‌ترین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران؛ جایگاه و سکوی ویژه و منحصر به فردی به شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و خلاق و شتاب‌دهنده‌های این حوزه اختصاص داده‌ شده تا فرصتی برای این شرکت‌ها فراهم شود که در کنار غول‌های فناوری؛ محصولات و توانمندی‌های خود را به نمایش بگذارند.

مدیران فعلی صنعت نفت اثبات کرده‌اند که ارزش آفرینی و ایجاد ثروت و ارزش از فناوری را باور دارند و بر همین اساس چند سالی است که توافقات کلانی میان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری به عنوان متولی توسعه زیست‌بوم فناوری و نوآوری و حامی فناوران و وزارت نفت برای تامین اقلام گلوگاهی این صنعت منعقد شده است. اتفاقی که ایران را در توسعه فناورانه این صنعت، خوداتکایی و ایجاد بازار برای شرکت های دانش بنیان فعال در این حوزه یاری کرده است.

جایگاه ویژه دانش‌بنیان‌ها در نمایشگاه نفت و گاز

امسال بیست و هفتمین دوره از نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران به عنوان بزرگترین رخداد صنعتی و تجاری ایران در این حوزه که سالانه با حضور جمع کثیری از شرکتهای توانمند داخلی و خارجی در زمینه صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی برپا می‌شود، میزبان 1500 شرکت فعال در حوزه‌های مرتبط با صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی است که از این میان حدود 500 مجموعه، دانش‌بنیان هستند و دستاوردهای خود را عرضه کرده و برای توسعه بازار خود تلاش می‌کنند.

این شرکت‌ها به همت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی، پارک فناوری پردیس و شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان به این نمایشگاه آمده‌اند.

این رویداد برای شرکت‌های دانش‌بنیان فضایی با عنوان «استودیو دانش‌بنیان» در نظر گرفته است که در این برنامه قرار است مدیران عامل شرکت‌های زیرمجموعه صنعت نفت، گاز و پتروشیمی حضور داشته باشند و از تجارب خود در همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان، برنامه‌های خود برای توسعه همکاری با این مجموعه‌های فناور، چالش‌های موجود در صنعت که به دست شرکت‌های دانش‌بنیان قابل رفع شدن است و پیشنهادات جدید برای استفاده حداکثری از توانمندی دانش‌بنیان‌ها در رفع مشکلات و مسایل موجود در صنایع نفت و گاز بگویند.

این کار به ایجاد شبکه‌ای از نیازها و توانمندی‌های موجود در این صنایع منجر خواهد شد. برنامه دیگری که در این نمایشگاه برای شرکت‌های دانش‌بنیان اجرایی خواهد شد؛ برگزاری بیش از یک هزار جلسه رودررو میان شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور و مدیران صنایع مرتبط و مجموعه‌های دانش‌بنیان با شرکت‌های خارجی مشارکت‌کننده در این نمایشگاه است. جلساتی که به امضای تفاهم‌نامه‌های همکاری میان این شرکت‌ها و صنعت می‌انجامد. توافق‌نامه‌ها این نمایشگاه در چهارمین و آخرین روز خود میزبان روح‌الله دهقانی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهوری خواهد بود که با حضور وی 5 توافقنامه در حوزه طرح‌های پیشران اقتصاد دانش‌بنیان منعقد خواهد شد.

توافقنامه‌های «تجهیز حفاری هدایت پذیر دورانیRSS»، «پروژه های میدان های رشادت و اهواز»، «قرارداد خرید و تعمیرات اساسی توربین و کمپرسور»، «پروژه های دانش بنیان در میدان‌های سپهر و جفیر» و «توسعه میدان های آذر 2 ، دهلران و لاوان». همچنین رونمایی از توافق‌نامه‌های تولید بار اول به ارزش مالی بیش از ۱۲،میلیون دلاری،  «سامانه جریان سنج 3 فازی »، «پمپ های سرچاهی سه فازی»، «نرم‌افزار شبیه‌سازی جریانی مخزن»، «طراحی و ساخت ابزار حافظه دار اندازه‌گیری دما و فشار درون چاهی با دمای 150 درجه سانتی‌گراد و فشار 15000 psi» و «طراحی و ساخت دستگاه کنترل و تحلیل بستن اتصالات لوله‌های جداری چاه‌های نفت و گاز (جم سیستم)» نیز دیگر توافقاتی است که در این نمایشگاه صورت خواهد گرفت.

بیست و هفتمین دوره از نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران که "ارائه آخرین دستاوردهای فناورانه روز در حوزه صنعت نفت و گاز»، «گسترش تعامل با سایر کشورها و نیز رقابت با شرکتهای نفتی مشابه در سطح جهان»، «کمک به تقویت توان ساخت داخلی از طریق تبادل اطلاعات فنی»، «آشنایی صنعتگران صنعت نفت، گاز و پتروشیمی با دستاوردهای نوین صنعت»، «عقد قراردادهای بازرگانی در زمینه مبادله کالا، خدمات و اطلاعات فنی» و «توسعه اشتغال در عرصه صنعت نفت، گاز و پتروشیمی» را به عنوان مهم‌ترین اهداف خود تعیین کرده است که همه این اهداف می‌تواند بهترین فرصت و زمینه برای شرکت‌های دانش‌بنیانی باشد که توانمندی و ظرفیت حضور و بقا در بازار داخلی و بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی را دارند.

در این نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و شتاب‌دهنده‌های مختلف در حوزه‌های مختلفی همچون اکتشاف، حفاری، صنایع دریایی و فراساحل، بهینه سازی مصرف سوخت و انرژی، برق، الکترونیک و ابزار دقیق، کاتالیست و مواد شیمیایی و غیره، دانشگاه‌ها و مراکز علمی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و مالی و پارک‌های علم و فناوری حضور دارند و محصولات و خدمات خود را به متقاضیان و صنایع مرتبط عرضه می‌کنند.

ضرورت ایجاد مراکز نوآوری و غول‌های فناوری بزرگ در صنعت نفت ورود و تزریق فناوری و نوآوری به صنعت نفت بسیار حیاتی است و رکن اصلی بقای این صنعت محصوب می‌شود. به گفته روح‌الله دهقانی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهوری علم و فناوری تنها حوزه‌ای است که ارزش افزوده آن چندین برابر دیگر حوزه ها است، بنابراین صنعت نفت هم به عنوان یکی از صنایع مهم و راهبردی باید توجه ویژه ای به علم و فناوری داشته باشد.

به گفته وی، موتور مولد و محرک دانش بنیانی صنعت نفت را بزرگان این صنعت تشکیل می دهند. استادان، پژوهشگران و فعالان قدیمی و با سابقه این حوزه را باید به ایجاد مراکز نوآوری و غول های فناوری بزرگ در صنعت نفت ترغیب کنیم تا به کمک دانشجویان و جوانان این حوزه؛ دانش بنیان شدن صنعت نفت را تضمین کنند. نمایشگاه‌ها پل ارتباطی میان عرضه و تقاضاهای فناورانه باید بپذیریم که مدیریت و ماندگاری صنعت نفت با روش های عرضه محور میسر نیست و استفاده از تجربه و توان متخصصان و بازیگران قدیمی این صنعت در کنار بهره‌گیری از توان دانشی و تخصصی جوانان و شرکت‌های دانش‌بنیان بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل باید پل ارتباطی مستحکمی میان صنعت و شرکت های دانش بنیان ایجاد شود.

شاید یکی از بهترین پل‌های ارتباطی، همین رویدادهای فناورانه ای است که می‌تواند محلی برای به نمایش گذاشتن توانمندی‌ها و محصولات تولیدی در کشور باشد. از آنجا که ایران یکی از بزرگ‌ترین نقش‌آفرین‌های نفتی جهان و عضو اصلی اپک به حساب می‌آید، به همین دلیل بسیاری از شرکت‌ها و فعالان منطقه‌ای و جهانی در این نمایشگاه حضور پیدا می‌کنند و از محصولات و دستاوردهای جدید شرکت های فعال فعال در ایران با خبر می‌شوند و فرصت های سرمایه گذاری محتمل را در این نمایشگاه بررسی می‌کنند، حضور در نمایشگاه بین‌المللی نفت فرصت ها و درهای جدیدی برای همکاری با شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران این حوزه فراهم می‌کند. فرصتی مغتنم که در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان نیز قرار می‌گیرد تا در کنار توسعه بازار داخلی؛ بتوانند اثرگذاری خود در بازارهای جهانی را نیز افزایش دهند.

بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران (Iran oil show) از چهارشنبه 27 اردیبهشت 1402 آغاز به کار خواهد کرد و طی 4 روز برگزاری، پذیرای بازدیدکنندگان خواهد بود.

معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری

#23