پیشینه تحقیقاتی 40 ساله فناوری لیزر در ایران از حدود 10 سال پیش رشد و توسعه لیزر ایران را سرعت بخشید. از ابتدا بنای کار بر تحقیق و توسعه کاربردی گذاشته شد و اراده بر این بود که این فناوری پیشرفته و حیاتی برای کشور به‌صورت دانش‌محور با محصولاتی دانش‌بنیان در توسعه علمی، فناوری، صنعتی، پزشکی و نیز دفاعی نقش مهمی را ایفا کند، به طوری که شاید بتوان گفت این صنعتی میتواند پیشرو و پیشرانه رشد اقتصادی در حوزه های علمی به شمار آید.

 
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛ در چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 ایران کشوری است، توسعه‌یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه، در این چشم‌انداز، جامعه ایرانی برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی قلمداد شده و دارای جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی است و با تاکید بر جنبش نرم‌افزاری و تولید علم " رشد پر شتاب و مستمر اقتصادی، ارتقاء نسبی سطح درآمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل هدف آن است.

برای دستیابی به اهداف این چشم‌انداز و احراز جایگاهی مناسب در شان کشور، تدوین معیارهای پیشرفت فیزیکی و اختصاص منابع لازم برای تحقق آن از ضروریات است.

در قرن بیست و یکم که به قرن لیزر و فوتونیک شهرت دارد و بیش از هفده سال از آغاز آن نمی‌گذرد،  خبر از تحولاتی در حوزه فناوری‌های لیزر و فوتونیک داده می‌شود که قدری آرمانی و دور از دسترس به نظر می‌رسد ولیکن دریافت گزارشاتی از برنامه‌ریزی‌های نه‌چندان بلندمدت کشورهای پیشرفته صنعتی به‌خصوص در کشورهای اروپایی گام‌های بلندی را در توسعه فناوری‌های لیزر و فوتونیک، ازجمله میکرو فوتونیک‌ها، مدارات مجتمع فوتونیک، فوتونیک کوانتمی و بسیاری فناوری‌های دیگر بر خواهند داشت و فاصله بسیار زیادی بین این کشورها و کشورهای درحال‌توسعه خواهد داشت.

همچنین جهت‌گیری فناوری لیزر در کشور بر اساس رویکرد مراکز علمی، تحقیقاتی و صنعتی دنیا بر مبنای لیزرهای جامد است و پیشرفت‌های ارزشمندی در دستیابی به دانش فنی این حوزه حاصل‌شده است. به گونه ای که میتوان مدعی شد که فوتونیک میتواند پیشرو و پیشرانه رشد اقتصادی در کشور تلقی شود.

بنابراین با عنایت به توانمندی محققان این حوزه و نیز اهمیت و ضرورت لیزر و فوتونیک در دستیابی به اهداف و چشم‌انداز مقرر در سال 1404، برنامه‌ریزی راهبردی و تدوین نقشه راه دستیابی به توانمندی‌های فنی و دانشی از نیازهای اساسی این حوزه است. یکی از بخش‌های اصلی برنامه‌ریزی راهبردی تدوین چشم‌انداز، مأموریت، ارزش‌ها و سیاست‌های علم و فناوری است.

موفقیت در توسعه فناوری‌های با سطح پیشرفته به دلیل عدم اطمینان‌های موجود، به‌شدت وابسته به تعیین مسیرهای اصلی و جهت‌دهی‌های کلیدی است، که این مهم مستلزم مطالعات اسناد راهبردی و آینده‌نگرانه کشورهای پیشرو در فناوری است.

پایان پیام/32