در آیین رونمایی از طرح‌های کلان ملی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که صبح امروز توسط حجت‌الاسلام حسن روحانی و با حضور سورنا ستاری معاون علمی و فناوری از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد واکسن آنفولانزای فصلی نوترکیب ایران‌ساخت به بهره‌برداری رسید.

این رونمایی همزمان در شصت و یکمین برنامه افتتاح طرح‌های کلان ملی کشور با عنوان «پوشش تدبیر و امید برای جهش تولید» انجام شد.

محصولی ایران‌ساخت برای ارتقای سلامت جامعه

ویروس بیماری آنفولانزا، به تنهایی سالانه جان هزاران انسان بی گناه را می گیرد. واکسیناسیون، بهترین راه برای جلوگیری از زیان مالی و همچنین مرگ و میر حاصل از این ویروس شناخته شده است.

حدود یک سوم جمعیت کشورهای پیشرفته، به صورت سالیانه بر علیه این بیماری، با استفاده از واکسن‌های فصلی ایمن می‌شوند. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با رویکرد تامین نیاز حوزه سلامت، حمایت از محصولات دانش‌بنیان این حوزه را در دستور کار خود قرار داد.

طرح تولید واکسن چهار ظرفیتی آنفولانزای نوترکیب ایران‌ساخت توسط شرکت دانش‌بنیان نیواد فارمد، با هدف ارتقای سلامت جامعه و توانمندی در توسعه، تکمیل و تجاری‌سازی دانش فنی و تولید واکسن نوترکیب به بهره‌برداری رسیده است.

شرکت نیواد فارمد سلامت از سال ۹۷ بر روی این پروژه فعالیت خود را آغاز کرد که پس از تولید 200 هزار دوز از این واکسن و سپری شدن موفق تمامی تست های شیمیایی، آنالیتیکال و حیوانی، هم اکنون در حال انجام مطالعه بالینی انسانی است. این محصول نخستین نمونه ایران‌ساخت واکسن یادشده به شمار می‌رود و افقی تازه را در تولید واکسن‌های نوترکیب و ورود به بازار جهانی این حوزه می‌گشاید.

ساخت واکسن آنفولانزا برای نخستین بار در کشور

در دنیا دارای یک بازار حدود یک و نیم میلیارد دوز واکسن است که 4 شرکت بزرگ تولید کننده اصلی و 10 شرکت نیز تولید کنندگان منطقه‌ای این واکسن هستند. اگرچه در سال‌های گذشته کشور نیازمند واردات این محصول بود، اما با تولید این واکسن نوترکیب، از خروج ارز و هزینه‌های بسیار بالایی که به کشور تحمیل می‌شد، جلوگیری می‌شود.

سالانه بر اساس آمارهای موجود حداقل حدود 3.5 میلیون دوز واکسن وارد ایران می شود که با توجه به تغییرات اخیر و شیوع کرونا نیاز کشور به حدود 10 تا 12 میلیون دوز رسیده است. با تولید این واکسن در داخل کشور از خروج سالیانه حدود ۸۰ میلیون دلار ارز جلوگیری خواهد شد. با تولید این واکسن نه تنها نیاز کشور به این واکسن راهبردی برطرف می شود بلکه باعث اشتغالزایی به صورت مستقیم حداقل 60 نفر و غیر مستقیم 150 نفر را به همراه خواهد داشت.

دامنه کاربردی وسیع

این واکسن نوترکیب ایران‌ساخت ویژگی‌های خاصی دارد که این محصول دانش‌بنیان را در میان نمونه‌های خارجی رقابت‌پذیر می‌کند. در حال حاضر تنها محصول موجود در بازار، واکسن فصلی آنفولانزا است که ترکیب آن، هر ساله براساس نوع ویروس شایع شده تغییر می‌کند و از آن‌جایی که واکسن در تخم مرغ تولید می‌شود، سرعت تولید آن بسیار پایین تر است.

بنابراین، واکسن‌های فصلی آنفولانزا نه تنها فقط برای یک سال کاربرد دارند، ممکن است در زمان‌های پاندمی نتوانند به موقع به دست متقاضیان برسند. اما نوع ایران‌ساخت واکسن آنفولانزا، طیف وسیعی از انواع ویروس‌ها را در بر می‌گیرد که می تواند به صورت فصلی و همچنین در مواقع اپیدمی و پاندمی، کارآمدی بالای خود را به نمایش بگذارد.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری