بر همین اساس چند سالی است که موضوع امنیت غذایی و قطع وابستگی کشور به بازار واردات در این حوزه مطرح شده و نهادهای اثرگذار در این فرآیند در کنار هم جمع شده‌اند تا با معرفی ظرفیت‌های خود و با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، راهی فناورانه برای توسعه صنعت کشاورزی و بومی‌سازی آن پیدا کنند.

نخستین گام در این کار، شناسایی و تکمیل زنجیره ارزش این صنعت است. یعنی بازی دادن همه بازیگران این عرصه از زمین کشاورزی تا فروش این محصولات. اتفاقی که با استفاده از فناوری‌ها و نوآوری‌های موجود در شرکت‌های فناور و با حمایت‌های دولتی به ثمر خواهد رسید، بازار داخلی کشور را رونق می‌دهد و کسادی بازار واردات را به همراه خواهد داشت.

این هدف مهم ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را ملزم کرد تا ابتدا زنجیره ارزش و زنجیره تولید حوزه‌هـای مختلف مرتبط با تولید محصولات غذایی را بررسی و سپس فناوری‌های موثر در هر حوزه در سطوح پیش از تولید، تولید و فرآوری، توزیع و فروش را نیز شناسایی کند.

گام بعدی در این کار حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و تیم‌های فناور بود که این مجموعه‌ها بر اساس نیازهای فناورانه موجود در این صنعت و توانمندی شرکت‌ها در پاسخ دادن به این نیازها انتخاب شدند. این کار منجر به شناسایی و تعریف نیازهایی در حوزه‌های مختلف فناورانه مانند «برنامه‌های اصلاح نژادی برای گیاهان، دام، طیور و آبزیان» و «تولید نهاده‌های فناورانه، خوراک دام، طیور و آبزیان، زیست دریا» و غیره شد.

همه این تلاش‌ها با هدف قرار گرفتن ایران در مسیر تحقق نسل چهارم کشاورزی در کشور انجام شده است. کاری که ضمن افزایش عملکرد و بهره‌وری در واحدهای تولیدی، منجر به افزایش تولید ناخالص ملی، کاهش ارزبری و افزایش خوداتکایی در تولید محصولات غذایی خواهد شد.

پیش بینی می‌شود اجرای این برنامه ها تولید ناخالص ملی کشور را تا 10 درصد افزایش و میزان واردات مواد غذایی و نهاده‌های کشاورزی را نیز تا 50 درصد یعنی حدود حدود 6 میلیارد دلار کاهش دهد. این کار تاکنون توانسته با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت جهاد کشاورزی به تولید قطعی و نهایی محصولاتی چون «طبقات بذری گیاه کاملینا، کشت دیم و روغن‌کشی از محصول تولیدی»، «2 هزار راس بز سانن و مورسیا از طریق شبیه‌سازی و دو رگه‌گیری و تولید جنین با روش IVF»، «مکمل، کنسانتره و افزودنی‌های خوراک دام و طیور(5 محصول) و تولید توکسین بایندر، محرک رشد گیاهی، بلوس کلسیم» و «احیای باغات با استفاده از پایه‌های رویشی کشت بافتی ارقام گلابی، گیلاس، آلبالو، هلو، شلیل، زردآلو، آلو و بادام» منجر شود.

همچنین از دیگر محصولات می توان به «اسفنج‌های پروژسترون برای هم زمان‌سازی فحلی دام»، «تولید صنعتی آنزیم‌های صنایع غذایی»، «تولید واکسن استرپتوکوکوزیس/ الکتو کوکوزیس»، «بومی سازی دانش فنی پرورش و تولید تجاری عوامل بیولوژیک مؤثر در کنترل آفات گلخانه ای در ایران»، «تولید واکسن اکتیمای مسری»، اشاره کرد.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23