زیست بوم نوپای دانش‌بنیان و خلاق در چندسال رشد بسیار خوبی را تجربه کرده است. درخشش روز افزون محصولات ایران ساخت در بازارهای داخلی و خارجی، افزایش توان فناورانه در برخی حوزه‌ها نظیر زیست‌فناوری، نانوفناوری و انرژی هسته‌ای، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق  شاخص مناسبی برای نمایش پیشرفت‌های علم وفناوری کشور است. با وجود تمام این پیشرفت‌ها، همچنان چالش‌هایی اساسی در بهره‌برداری از این دستاورد وجود دارد و دولت آینده به عنوان قوه اجرایی کشور وظایف بسیار مهمی را در برطرف کردن موانع موجود بر سر راه پیشرفت شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق دارد.

در همین راستا خبرگزاری فارس در گفتگو با پرویزکرمی مشاور معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری و دبیرستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش‌بنیان وصنایع نرم و  خلاق به بررسی اولویت های اصلی دولت آینده برای پیشرفت زیست بوم دانش بنیان و خلاق کشور و رفع موانع  موجود پرداخته است.

شکوفایی اقتصادی با حمایت دولت از شرکت‌های خلاق

*رئیس جمهوری منتخب ایران و کابینه او برای رشد و توسعه اکوسیستم شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق چه وظایفی را بر عهده دارد؟

یکی از راه‌های بهبود و کمک به وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و علمی کشور توجه به موضوع علم و فناوری است. تا چندی پیش ما فقط شرکت‌های دانش‌بنیان را داشتیم، اما امروز شرکت‌های خلاق نیز به این اکوسیستم بزرگ اضافه شده اند.

اقتصاد خلاق یک اقتصاد توانمند و بسیار بزرگ است و می‌تواند ۲۷۰۰ میلیارد دلار گردش مالی داشته باشد. ما در سال گذشته حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارز‌‎آوری از طریق صنایع خلاق داشتیم که متاسفانه نسبت به توانایی ها، داشته های فرهنگی تمدنی و هنری ما بسیار کم است. به همین دلیل این حوزه یک بازار بسیار مناسب برای کشور است که دولت ها باید به سمت حمایت، زیرساخت و هدایت این شرکت‌های خلاق حرکت کنند.

اقتصاد خلاق یک اقتصاد توانمند و بسیار بزرگ است و می‌تواند ۲۷۰۰ میلیارد دلار گردش مالی داشته باشد، به همین دلیل این حوزه یک بازار بسیار مناسب برای کشور است که دولت ها باید به سمت حمایت، زیرساخت و هدایت این شرکت‌های خلاق حرکت کنند.

صنایع خلاق چرا مهم اند؟

علاوه بر اینها، اثرگذاری اجتماعی صنایع خلاق و فناوری های نرم، آنچنان مهم و ارزشمند است که دولتمردان و مسوولان هوشمند و آینده نگر، هیچ گاه چشم از آن بر نخواهند داشت. آنچه که صنایع و اقتصاد خلاق می تواند برای جامعه ما به ارمغان آورد، الماس درخشان خودباوری است. «ما می توانیم»ها و «ایران قوی»ها به ظهور می رسند. در چنین شرایطی ست که می توانیم نام یک جامعه توانمند، پویا، انقلابی و سرآمد، بر خود بگذاریم. همه این فواید و ثمرات اقتصاد و صنایع خلاق، ما را از یک سو صاحب اقتدار و امنیت پایدار می کند و از سوی دیگر نیز، محیط زیستی سالم و رو به رشد، و اقتصادی قدرتمند پیش روی مان قرار خواهد داد. بسیاری از کشورهای پیشرفته و سرآمد جهان نیز در این عرصه دائما فعالیت می کنند و دستاوردهای درخوری را کسب کرده‌اند.

کارنامه‌ موفق آیت‌الله رئیسی در حوزه فناوری و نوآوری

آقای رئیسی باتوجه به عملکرد موفقی که در قوه قضائیه داشتند همکاری‌های بسیار خوبی را درحوزه فناوری و نوآوری با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام داده اند. چندی پیش یک مرکز نواوری با کلیت قوه قضاییه افتتاح شد و اقدامات بسیارخوبی با همکاری پژوهشگاه قوه قضاییه، سازمان فناوری اطلاعات قوه قضاییه و سازمان های مرتبط با آن شکل گرفت. به طور مثال در سازمان زندان‌ها برای ارتقای صنایع خلاق و فرهنگی کشور بزودی یک خانه خلاق و نوآوری افتتاح خواهد شد تا از این طریق زندانیان با انجام کارهای کوچک و تولید صنایع دستی هم خودشان را سرگرم کنند و هم با مهارت افزایی و آموزش بتوانند کسب درآمد کنند.

همکاری نوآورانه و فناورانه دیگری نیز با سازمان زندان ها در بحث پابندهای الترونیکی شکل گرفت که بر این اساس یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان با حمایت‌های معاونت علمی به سمت تولید این پابندهای الکترونیکی حرکت کرد. امروز به کمک یک استارتاپ این پابندهای الکتریکی تولید داخل به صورت خیریه‌ای و با جمع آوری پول از مردم به زندانیان هدیه داده می شود تا بتوانند در کنار خانواده های خود باشد.این موارد تعدادی از کارهای مثبت و نوآورانه ای بود که با آمدن آقای رئیسی در سازمان زندان های قوه قضاییه شروع شدو  با انتخاب ایشان به عنوان رئیس جمهور منتخب کشور ادامه پیدا خواهد کرد.

تولید ثروت از دانش شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق

رئیس جمهوری جدید کشور برای کسب موفقیت و بهبود وضعیت  باید به سمت تولید ثروت از دانش توسط شرکت های دانش بنیان و خلاق حرکت کند.

رئیس جمهوری جدید کشور برای کسب موفقیت و بهبود وضعیت باید به سمت تولید ثروت از دانش توسط شرکت های دانش بنیان و خلاق حرکت کند. تفاوت شرکت‌های دانش‌بنیان با شرکت‌های خلاق در این است که شرکت‌های دانش بنیان باید خیلی هایتک باشند و سرمایه گذاری بسیار بالایی می‌خواهند. شکل گیری یک صنعت هایتک با وضعیت سخت اقتصادی امروز بسیار سخت شده است. اما شرکت‌های خلاق به راحتی و با تکیه بر توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بومی که استان‌های مختلف کشور دارند کار را بسیار آسان تر کرده‌اند.  از همین رو شرکت‌های خلاق می‌توانند با هزینه‌‌ای بسیار کمتر در جای جای کشور فعالیت داشته باشند. خلاقیت و نوآوری پایه اولیه این شرکت هاست و تنوع بسیار زیادی دارند. از طرف دیگر راه اندازی این شرکت‌ها نسبت به شرکت‌های دانش بنیان ریسک بسیار کمتری دارد.

اسباب بازی‌های ایرانی را دریابیم /بازار۳۵۰ میلیون دلاری اسباب بازی در ایران

گردش مالی اسباب بازی در دنیا ۱۰۰ میلیارد دلار است. در ایران گردش مالی اسباب بازی ۳۵۰ میلیون دلار است که سهم اسباب بازی‌های ایران ساخت تنها ۱۵ میلیون دلار است. یعنی تا سقف ۳۵۰ میلیون دلار مدیریت بازار اسباب بازی به طور کامل در اختیار خودمان خواهد بود و می توانیم با استانداردسازی، ارائه زیرساخت مناسب و حمایت و تشویق تولیدکنندگان گردش مالی ۳۵۰ میلیون دلاری اسباب بازی در ایران را برای خودمان کنیم.

اگر اسباب بازی با طراحی مطلوب، زیبا و مواد مناسب و متنوع نداشته باشیم، شاهد اشغال بازار فرهنگی خود توسط اسباب بازی های غربی مانند باربی و غیره خواهیم بود. تردید نکنیم که طراحی چنین اسباب بازی‌هایی توسط بیگانگان با هدف رشد فرهنگ خشونت و اباهه‌گری و بی‌هویتی در فرهنگ‌های مختلف صورت می گیرد. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در قالب برنامه خلاق که از سال گذشته برنامه‌های متنوعی برای ساماندهی صنایع فرهنگی تدارک دیده و اجرایی کرده است که حوزه اسباب بازی از بخش های اولویت دار این برنامه است.

در حوزه های دیگر مثل سینما، انیمیشن، مد و لباس، صنایع دستی،گردشگری، میراث فرهنگی،کتاب، تولید محتوا، رسانه های دیداری و شنیداری و..... اگر بتوانیم بازار داخلی را در دست بگیریم می‌توانیم این خدمات را به کشورهای اطراف نیز بفروشیم.

خانه های خلاق و نوآوری که امروزه در کنار مراکز نوآوری افتتاح می‌شوند وظایفی مهمی دارندو به  شکل گیری بهتر زنجیره ایده تا محصول در حوزه صنایع فرهنگی، فناوری های نرم و خلاق کمک می‌کنند. این خانه ها با فراهم کردن زیرساخت های لازم، دادن تجهیزات، شبکه سازی، حمایت از بازارسازی، حمایت از استاندارسازی، ارائه تسهیلات مالی و... به تحقق اقتصادخلاق کمک می‌کند.

*از دولت آینده برای پیشرفت اکوسیستم دانش بنیان و خلاق در کشور چه انتظاراتی دارید؟

مانع زدایی از تولید و صادرات با پالایش قوانین

در مرحله اول شکل دهی منطقی به قوانین مجلس، مصوبات دولت بخش نامه ها و آیین نامه های موجود باید در اولویت کار دولت آینده قرار بگیرد.

از دولت آینده انتظار داریم که در مرحله اول زیرساخت‌های لازم برای اینکار را فراهم کند. این زیرساخت‌ها فقط تسهیلات مالی نیست، بلکه پالایش قوانین و مقررات از آن مهم‌تر است. ما قوانین و مقررات دست و پاگیر زیادی داریم که باید مانع زدایی شود.

پس در مرحله اول شکل دهی منطقی به قوانین مجلس، مصوبات دولت بخش نامه ها و آیین نامه های موجود باید در اولویت کار دولت آینده قرار بگیرد. دولت آینده باید این مسئولیت را به یک گروه از افراد متخصص بسپارد تا  قوانین دست و پاگیر  را با سرعت و با اولویت پالایش کنند چرا بعضی از این قوانین برای صادرات بسیار مشکل زا هستند، بعضی از قوانین برای تولید مشکل زا هستند، بعضی از قوانین برای رشد و توسعه شرکت ها مشکل زا هستند. این موانع باید توسط دولت حل شود.

نکته بعدی این است که دولت آینده از مسئولین، مدیران و کارشناسانی استفاده کند که شایسته اینکار باشند و به دنبال حزب بازی، رابطه بازی و... نباشند. دولت آینده باید در کارهای فنی، مهندسی، علمی، فناوری و ... از انسان های متخصص استفاده کند و به دنبال استفاده از افراد یک جریان فکری و حزبی  نباشد بلکه افراد متخصص و نخبه آن حوزه را انتخاب کند.

*شما آینده اکوسیستم نوآوری و خلاق را در کشور چگونه تصویر می‌کنید؟

آینده این اکوسیستم بسیار امیدبخش و امیدوارکننده خواهد بود، چرا که باغبانی که این باغ را به وجود آورده همچنان مراقب آن است و امیدواریم کارگزارانی که می‌خواهند وارد این باغ شوند تمام تلاششان را برای با طراوت نگه داشتن و شکوفایی این باغ به کار بگیرند.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به نقل از خبرگزاری فارس

#