هر نوع فعالیتی که دارای یک مؤلفه هنری قوی باشد و یا هر گونه فعالیت اقتصادی که فرآورده‌های سمبلیک تولید می‌کند و به مقوله‌ی مالکیت معنوی وابستگی دارد و برای یک بازار تا حد امکان بزرگ انجام می‌شود، در گستره‌ی صنایع خلاق جای می‌گیرند.

 با توجه به دسته‌بندی‌های ارایه شده در حوزه صنایع خلاق،  می توان از گردشگری و میراث فرهنگی، نوآوری و عرضه صنایع دستی، اسباب‌بازی‌های روباتیک و الکترونیک، اسباب بازی‌های پازلی و شبیه‌سازی، تصویربرداری، انیمیشن و تجهیزات سینمایی به عنوان بخشی از حوزه‌های دارای اولویت بالا در برنامه های ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت ساز  نام برد. با این همه آن چه که برنامه حمایت از زیست بوم صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بیش از همه روی آن متمرکز شده است، «کسب و کارهای نوین و صنایع خلاق» است.

اگر بخواهم به مبنایی ترین امتیاز« شرکت‌های خلاق» در مقایسه با همتایان صنعتی و یا دانش‌بنیان آن اشاره کنم، باید به «هزینه‌های کمتر و اشتغال‌زایی بیشتر» اشاره نمایم.

هزینه ایجاد هر شغل پایدار در بسیاری از رشته‌ها و زمینه‌های که سنتاً در اقتصاد ما به عنوان بسترهای اشتغال‌زا محسوب می‌شوند، در کشور بیش از 500 میلیون تومان است، ولی درحوزه صنایع خلاق ایجاد یک شغل، نیاز به حدود 70میلیون تومان هزینه برای هر نفر دارد و این مزیت چندان کمی نیست که سیاست گذار اقتصادی بخواهد راحت از کنار آن عبور کند.

همچنین ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تلاش کرده است با توجه به مزیت‌های اشتغال‌زایی صنایع خلاق در برنامه‌ریزی‌ها و تقسیم منابع: تسهیم منافع بین مناطق کم برخوردار و حوزه‌های شهری و کلان شهرها را در نظر بگیرد.

 افتتاح اولین مرکز نوآوری صنایع خلاق در استان سیستان و بلوچستان  می‌تواند  افشا کننده نوع  نگاه مدیریتی این مجموعه نسبت به مناطق کم برخوردار کشور باشد. با توجه به اینکه صنایع خلاق  در راهبردهای اشتغال‌زایی خود بر  پتانسیل‌های انسانی و پیرامونی هر منطقه تکیه دارد، می‌توان با استفاده از این زیست بوم تحرکی جدی و واقعی در اقتصاد‌های محلی ایجاد کرد. به عنوان مثال معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ممکن است حمایت خاصی را به رویدادهای مبتنی بر صنایع خلاق رایج که در شهرهای بزرگ برگزار می‌شود تخصیص ندهد. با این همه، همین رویداد اگر در شهرهای کوچک یا مناطق کم برخوردار برگزار شود، ممکن است از حمایت‌های معنوی و مالی برخوردار شود.

دلیل این نوع نگرش، به تلاش این معاونت و ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت ساز برای بسط زیست بوم به مناطق کم برخوردار و گفتمان سازی عمیق تر در در این نقاط باز می‌گردد. علاوه بر این، برنامه‌های تخصصی دیگری نیز به صورت ویژه برای مناطق محروم در نظر گرفته شده است که امیدوار هستیم تا آخر سال اجرایی شود. ۲۰ درصد از درآمد دنیا از حوزه صنابع خلاق تأمین می‌شود، بلاشک می‌توان در صورت توجه کافی همه دستگاه‌ها، از این حوزه به عنوان میانبری برای رشد اشتغال‌زایی در ایران نگاه کرد.

* دبیر کارگروه شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فناور ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز

پایان پیام/33